شرکت کارگزاری چیست؟
افرادی که علاقه مند به سرمایه گذاری در بازار سرمایه هستند، به شکل مستقیم نمی توانند خرید و فروش سهام را انجام دهند و بایستی این کار را از طریق واسطه هایی به نام «کارگزاری» پیش ببرند. در واقع، کارگزاری ها نقش میانجی را بین فروشنده و خریدار ایفا می کنند و بخشی از مبلغ معامله را به عنوان کارمزد خود دریافت می کنند. از طرف دیگر، با گسترش بازار سرمایه و وارد شدن سرمایه گذاران جدید، اهمیت فعالیت کارگزاری ها بیش از پیش نمایان شده است، به همین دلیل در این مقاله، به معرفی شرکت کارگزاری و خدمات آن می پردازیم.
وظیفه اصلی کارگزاری چیست؟
همانطور که گفته شد، کارگزاری ها به عنوان واسطه بین خریدار و فروشنده عمل می کنند؛ به این معنا که یک کارگزاری، حجم و مبلغ پیشنهادی خریدار را به فروشنده اعلام می کند و فروشنده نیز مبلغ و حجمی را که در نظر دارد، از طریق کارگزاری به خریداران منتقل می کند؛ در اینجا اگر مبلغ پیشنهادی دو طرف با یکدیگر برابر باشد، معامله صورت می گیرد و کارگزاری نیز بخشی از مبلغ این معامله را به عنوان دستمزد خود دریافت می کند.
حال فرض کنید که مفهومی به نام کارگزاری وجود نداشت، در اینجا خریداران بایستی در تالار معاملاتی شرکت بورس و فرابورس، به دنبال فروشندگان سهام می گشتند و در طرف مقابل نیز اگر فردی، قصد فروش دارایی خود را داشت، بایستی خریداری برای آن پیدا می کرد که با توجه به پیچیدگی های بازارهای مالی و گسترده شدن فعالیت های سرمایه گذاران، انجام چنین کاری عملا غیر ممکن خواهد بود.
انواع کارگزاری در بازار سرمایه
بازار سرمایه ایران، از چهار بخش بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس انرژی و بورس کالا تشکیل شده است و هرکدام از این بازارها، برای فعالیت سرمایه گذاران، یک سری از شرایط خاص را در نظر گرفته اند و کارگزاران برای فعالیت در این بسترها باید مجوزهای لازم را دریافت کنند. بنابراین، کارگزاری های فعال در بازار سرمایه را می توان به چهار بخش تقسیم کرد:
- کارگزاری های عضو بورس اوراق بهادار تهران
- کارگزاری های عضو فرابورس
- کارگزاری های عضو بورس انرژی
- کارگزاری های عضو بورس کالا
نکته اول: توجه داشته باشید که بسیاری از کارگزاری های فعال در بازار سرمایه، مجوزهای لازم برای فعالیت در 4 بازار را دارند؛ اما فعالیت در یکی از آن ها هیچ الزامی برای انجام معامله در سایر بازارها ایجاد نمی کند. به عنوان مثال ممکن است یک شرکت کارگزاری مجوز فعالیت در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس را داشته باشد، اما در بورس کالا یا بورس انرژی هیچگونه فعالیتی نداشته باشد.
نکته دوم: انجام معاملات در برخی از بازارهای بورس کالا و بورس انرژی شرایط خاص خود را دارد و افرادی که صلاحیت لازم را دارند، می توانند در برخی از این بازارها فعالیت کنند؛ به عنوان مثال، گرفتن کد معاملاتی برای فعالیت در بورس انرژی به راحتی گرفتن کد معاملاتی برای فعالیت در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس نیست و شرایط مخصوص خود را دارد.
یک شرکت کارگزاری خوب چه خدماتی را ارائه می دهد؟
تا اینجای کار دانستیم که انجام معاملات در بازار سرمایه، بدون کارگزاری امکان پذیر نخواهد بود؛ اما سوالی که پیش می آید این است که یک شرکت کارگزاری خوب چه ویژگی هایی دارد؟
پاسخ این سوال را در خدمات ارائه شده توسط شرکت کارگزاری بایستی جستجو کرد؛ به این معنا که هرچقدر خدمات آن گسترده تر و متنوع تر باشد، رضایت مشتریان نیز بیشتر خواهد بود. در ادامه تعدادی از خدمات ارائه شده توسط کارگزاری ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
فراهم کردن امکان معامله برخط (آنلاین)
در حال حاضر یکی از بدیهی ترین خدماتی که کارگزاری ها ارائه می کنند، فراهم کردن امکان انجام معاملات آنلاین است؛ به این معنا که مشتریان برای انجام معاملات خود، دیگر لازم نیست به صورت حضوری به شعب کارگزاری ها مراجعه کنند. در این روش، کارگزاری ها برای مشتریان خود کد معاملات آنلاین صادر می کنند و این افراد نیز می توانند با ورود به پنل کاربری اختصاصی خود، معاملات مدنظر خود را انجام دهند.
آموزش های رایگان
یکی از خدماتی که می تواند برای مشتریان جذاب باشد، ارائه آموزش های رایگان توسط شرکت کارگزاری است و با توجه به ورود گسترده سرمایه گذاران مبتدی به بازار سرمایه در سال های اخیر، افراد زیادی هستند که به دنبال آموزش های رایگان و مقدماتی برای کسب اطلاعات در مورد نحوه خرید و فروش در بازار سرمایه می باشند. در حال حاضر بسیاری از کارگزاری های مطرح کشور، این موضوع را دنبال می کنند و آموزش های کاربردی بسیار خوبی را برای مشتریان خود در نظر می گیرند.
تخصیص اعتبار معاملاتی به مشتریان
برخی از سرمایه گذاران که تجربه بیشتری در بازار سرمایه دارند، به دنبال کسب سودهای بیشتر هستند اما سرمایه محدود آن ها، مانع کسب سودهای بزرگ می شود، به همین دلیل ترجیح می دهند از اعتبار معاملاتی استفاده کنند. در واقع اعتباری که کارگزاری ها برای مشتریان خود در نظر می گیرند، یک نوع وام است که بر اساس سابقه معاملاتی افراد و ارزش پرتفوی آن ها تخصیص داده می شود و مشتریان پس از دریافت این اعتبار، به وسیله آن معاملات بزرگ تری را انجام می دهند؛ بدیهی است که کارگزاران در قبال دادن این اعتبار، مبلغی را تحت عنوان سود در نظر می گیرند و مشتریان نیز موظف اند این مبلغ را در تاریخ سررسید، به کارگزاری بازگردانند.
برخی از کارگزاری ها برای بدست آوردن مشتری بیشتر، تعرفه های اعتبار خود را جذاب تر می کنند. به عنوان مثال تعدادی از کارگزاری ها معادل 30 درصد از ارزش پرتفوی افراد، اعتبار به آن ها می دهند، در اینجا اگر یک شرکت کارگزاری، به اندازه 50 درصد ارزش پرتفوی کارگزاریها چه خدماتی ارائه میدهند؟ افراد اعتبار بدهد، مشتریان بیشتری را می تواند جذب کند.
تخفیف کارمزد
کارگزاری ها بخشی از مبلغ معامله بین خریدار و فروشنده را به عنوان دستمزد خود دریافت می کنند؛ در اینجا ممکن است برخی از کارگزاری ها برای مشتریان خود تخفیف در نظر بگیرند و این موضوع باعث جذابیت برای سرمایه گذاران می شود و کسانی که تعداد معاملات بالا دارند، ترجیح می دهند در چنین کارگزاری هایی ثبت نام کنند.
پشتیبانی مناسب
یکی از بهترین خدماتی که کارگزاری ها می توانند برای مشتریان خود در نظر بگیرند، کارگزاریها چه خدماتی ارائه میدهند؟ ارائه خدمات پشتیبانی است؛ به گونه ای که در هر زمانی که سرمایه گذاران در خصوص معاملات خود به مشکلی بر خورده باشند، کارگزاری بتواند پاسخگو باشد. به عنوان مثال در برخی از روزهای معاملاتی ممکن است پرتفوی افراد، مطابق با آخرین تغییرات قیمتی، آپدیت نشده باشد، در این مواقع اگر کارگزاری ها واحدهای پشتیبانی تلفنی و یا آنلاین برای مشتریان خود در نظر گرفته باشند، افراد می توانند به راحتی مشکل خود را با کارشناسان واحد پشتیبانی مطرح کنند.
لازم به ذکر است که در حال حاضر بسیاری از کارگزاری ها، واحدهای پشتیبانی تلفنی و یا آنلاین دارند که می تواند یکی از ویژگی های خوب یک شرکت کارگزاری باشد.
ارائه دادن خدمات مشاوره ای
برخی از کارگزاری ها متناسب با ارزش پرتفوی مشتریان، به آن ها خدمات مشاوره ای ارائه می کنند و این خدمات ممکن است در قالب پیشنهاد سبد سرمایه گذاری، تحلیل های بنیادی و تکنیکال سهم ها و. باشد. بنابراین سرمایه گذاران ترجیح می دهند که در کارگزاری معامله کنند که بتوانند از خدمات مشاوره ای آن استفاده کنند. به عنوان مثال بعضی از کارگزاری ها، برای مشتریانی که ارزش پرتفوی آن ها از یک مبلغ معین بالاتر برود، مشاوره اختصاصی و حضوری دارند و قطعا این موضوع در عملکرد و بازدهی این سرمایه گذار می تواند اثرات مثبت داشته باشد.
سرعت بالای سامانه های معاملاتی
یکی از مواردی که می تواند برای سرمایه گذاران مشکل ایجاد کند، کند بودن سامانه های آنلاین کارگزاری ها است، به این معنا که در روزهایی که سامانه معاملاتی شلوغ است و حجم سفارشات خرید و فروش بالا می باشد (مخصوصا در روزهایی که عرضه اولیه وجود دارد)، مشتریان نمی توانند سفارشات خود را ثبت کنند و این موضوع می تواند سرمایه افراد را با زیان مواجه سازد.
بنابراین کارگزاری هایی که سامانه معاملاتی قوی تری را در اختیار دارند و در روزهای شلوغ بازار سرمایه، خدمات خود را طبق روال روزهای عادی ارائه می کنند، می توانند گزینه بهتری برای معامله گران باشند.
صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردانی
افرادی که تخصص و زمان کافی برای سرمایه گذاری مستقیم در بازار سرمایه را ندارند، به شکل غیر مستقیم و در قالب صندوق های سرمایه گذاری و شرکت های سبدگردان اقدام به سرمایه گذاری می کنند؛ برخی از کارگزاری ها، خدماتی از قبیل صندوق های سرمایه گذاری، سبدگردانی و. را نیز برای مشتریان خود فراهم کرده اند که این مورد می تواند یکی دیگر از ویژگی های یک شرکت کارگزاری خوب باشد.
جمع بندی
کارگزاری ها یکی از انواع نهادهای مالی بازار سرمایه هستند که نقش واسطه را بین خریدار و فروشنده بازی می کنند و پس از انجام معامله، درصدی از مبلغ آن را به عنوان کارمزد خود دریافت می کنند. خدمات ارائه شده توسط یک شرکت کارگزاری می تواند در جذب مشتریان موثر باشد و مواردی همچون تخصیص اعتبار معاملاتی، تخفیف کارمزد، پشتیبانی مناسب، سامانه های معاملاتی پر سرعت، خدمات مشاوره ای و. از ویژگی ها یک کارگزاری خوب است. بنابراین انتخاب یک شرکت کارگزاری حرفه ای می تواند در عملکرد و بازدهی سرمایه گذاران موثر باشد.
چگونه یک کارگزاری خوب انتخاب کنیم؟| بهترین کارگزاری ایران کدام است؟
برای ورود به بورس، اولین گام، ورود به سامانه سجام و احراز هویت و پس از آن افتتاح حساب در یک کارگزاری بورس است. هدف ما در این مقاله، کمک به شما در انتخاب کارگزاری مناسب و کسب اطلاعات کافی در مورد آن میباشد. همچنین شما را با وظایف و نحوه عملکرد این شرکتها و انتخاب کارگزاری مورد نظر آشنا میسازیم.
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله آموزش استفاده از سامانه سجام مراجعه نمایید.
کارگزار یا (broker) چیست ؟
کارگزار، در لغت به معنی انجام دهنده کار است. کارگزاری ، شخص یا سازمانی است که به عنوان نماینده یا وکیل بین خریدار و فروشنده ارتباط برقرار میکند. این شرکتها در ازای قبول مسئولیت و انجام سفارشات ثبت شده توسط خریدار و فروشنده، مبلغی را تحت عنوان کارمزد دریافت میکنند.
نحوه انتخاب کارگزاری مناسب
همانطور که هر شخص برای انجام امور بانکی نیاز به افتتاح حساب در یکی از شعب بانکها دارد، نقل و انتقال سهام و انجام خرید و فروش در بازار سرمایه نیز مستلزم افتتاح حساب در یک کارگزاری (به عنوان نماینده و وکیل خود) میباشد.
انتخاب کارگزاری خوب از عوامل موثر در انجام معاملات مطمئن در بازار سرمایه میباشد. یکی از دغدغههایی که ممکن است هر سهامدار با آن مواجه شود، انتخاب یک کارگزاری خوب است. اگر در انتخاب کارگزاری درست عمل کنید معاملات شما در بازار سرمایه با سهولت بیشتری انجام میشوند. سهامداران باید این را بدانند که انتخاب کارگزاری دلیل بر سودآوری نیست، بلکه داشتن اطلاعات و آگاهی کافی زمینهساز سودآوری در بازار سرمایه میباشد.
در حال حاضر 108 کارگزاری دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار وجود دارد که هر شخص مجاز به انتخاب یک یا چند مورد از آنها میباشد.
رتبه بندی کارگزاری ها
سازمان بورس و اوراق بهادار، کارگزاریها را براساس عملکرد و میزان رضایت کاربران، گردش معاملات، ارزش خرید و فروش، مدارک لازم و… رتبهبندی میکند. این رتبهبندی در چهار گروه (الف، ب، ج، د) انجام میشود. در جدول زیر به تعدادی از کارگزاریهای دارای رتبه الف اشاره خواهیم کرد.
نام کارگزاری | رتبه اکتسابی | نام کارگزاری | رتبه اکتسابی |
آگاه | الف | مفید | الف |
بانک کشاورزی | الف | حافظ | الف |
بانک مسکن | الف | پارسیان | الف |
سهم آشنا | الف | تامین سرمایه نوین | الف |
مبین سرمایه | الف | تدبیرگران فردا | الف |
بانک آینده | الف | بورسیران | الف |
بانک تجارت | الف | بانک صادرات | الف |
بر اساس این رتبهبندی، سرمایه گذاران میتوانند با دیدی باز به انتخاب کارگزاری مناسب بپردازند.
* برای مشاهده کارگزاری ها براساس رتبه بندی و امتیاز کلیک کنید.
خدمات یک کارگزاری خوب چیست ؟
پس از آشنایی با کارگزاران فعال و دارای مجوز از سازمان بورس، لازم است نکاتی مورد توجه قرار گیرد:
1- جامعیت خدمات کارگزاری
کارگزاریها برای ارائه خدمات جامع و مورد نیاز به کاربران خود، مستلزم دریافت مجوزهای لازم از سازمان بورس میباشند. این مجوزها شامل: مجوز سبدگردانی، اعتبار، بورس کالا، بورس انرژی و . میباشند. البته این نکته را فراموش نکنیم که عدم وجود این مجوزها دلیل بر بیکیفیت بودن خدمات کارگزاریها نمیباشد؛ بلکه ممکن است یک کارگزاری دارای مجوزهای اندکی باشد اما در راستای آن، خدماتی با کیفیت به مشتریان ارائه دهد. بنابراین، خدمات ارائه شده کارگزاریها در انتخاب آن نقش بسزایی دارد.
2- دسترسی راحت سرمایه گذاران به کارگزاری
در دسترس بودن شعب کارگزاریها از علل مهم انتخاب آن میباشد. با پیشرفت تکنولوژی و ارائه خدمات گسترده غیرحضوری در سامانههای معاملاتی، مراجعه حضوری به شعب کارگزاریها الزامی نمیباشد. گاهی برای انجام برخی امور و عدم توانایی در استفاده از تکنولوژی، افراد میتوانند به صورت حضوری به یکی از شعب کارگزاری منتخب مراجعه کنند. بنابراین، این موضوع برای اشخاصی که در شهرهای کوچکتر زندگی می کنند، حائز اهمیت میباشد.
3- سامانه معاملاتی آنلاین و آفلاین
این روزها استفاده از خدمات آنلاین، یکی از پرکاربردترین روشها برای ارائه خدمات در شرکتها میباشد. به همین دلیل، کارگزاران برای دسترسی راحتتر کاربران، سامانههای معاملاتی مختلفی از قبیل: سامانه اکسیر، ایزی تریدر، آساتریدر و . را طراحی کردهاند.
معاملهگران از طریق سامانههای معرفی شده توسط کارگزاری منتخب، برخی امور از جمله: ثبت سفارشات، تغییر کارگزار ناظر، درخواست وجه، مشاهده پرتفوی، گردش حساب و … را میتوانند به صورت آنلاین انجام دهند.
* از آنجایی که ساعت معاملات در بازار سرمایه 09:00 الی 12:30 میباشد، سامانه معاملاتی آفلاین امکان معامله در هر ساعتی از شبانه روز را برای معامله گر فراهم میکند. معامله گر میتواند سفارشات خود را در تعداد و قیمت مورد نظر، به ثبت برساند. در صورت تایید سفارش، کارگزار، سفارش تایید شده توسط معامله گر را در قیمت مشخص شده و همچنین در ساعت فعال بازار انجام میدهد.
4- خرید اعتباری سهام
تخصیص اعتبار از دیگر خدمات کارگزاریها است که میتواند یک سهامدار را به خود جلب کند. به این صورت که کارگزاران قراردادی دوجانبه بین خود و سهامدار منعقد میکنند و مبلغی را به عنوان اعتبار برای خرید اعتباری در اختیار سهامدار قرار میدهند. اعتبار در کارگزاریها از طریق منابع بانکی تامین میشود. در واقع، کارگزاریها قراردادی بین خود و بانک منعقد میکنند که از طریق آن به مشتریان خود برای خرید اعتباری سهام وام میدهند. سهامدار پس از مدتی باید وجوه دریافتی که براساس سازوکاری معین به طور امانت در اختیار دارد را تسویه نماید. (برای اطلاع از این امر به سایت کارگزاری مورد نظر مراجعه کنید)
بنابراین، سهامداران میتوانند با دریافت اعتبار از کارگزاریها سرمایه خود را به صورت اعتباری افزایش داده و اقدام به خرید نمایند.
5- تخفیف در کارمزدها
کارگزاران به عنوان نماینده سهامداران، در ازای کاری که انجام میدهند، کارمزد دریافت میکنند. تخفیف در کارمزد برای سهامدارانی که به طور دائم در بورس فعالیت دارند، حائز اهمیت میباشد. بنابراین، برخی کارگزاریها برای سهامداران خود تخفیف کارمزد در نظر می گیرند. این میزان تخفیف در کارگزاریهای مختلف، متفاوت است. معمولاً این تخفیفها برای مشتریانی که با سرمایه های هنگفتی معامله میکنند، در نظر گرفته میشود.
برای اطلاع از درصد تخفیف کارمزد و چگونگی آن، به سایت کارگزاری مورد نظر مراجعه کنید.
6- صندوقهای سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری برای افرادی با میزان سرمایه کم که فاقد زمان و دانش کافی در بورس هستند، گزینه خوبی برای سرمایهگذاری میباشند. ریسکپذیریهای متفاوتی در صندوق های سرمایهگذاری وجود دارد که هر شخص متناسب با ریسکپذیری خود می تواند آن صندوق را انتخاب کند. وجود این صندوقها در یک کارگزاری نشاندهنده متخصص بودن و گسترده بودن خدمات آن میباشد. بنابراین، برای افرادی که تمایل به سرمایهگذاری در بورس را دارند اما سرمایه زیادی ندارند، صندوقها گزینه خوبی برای جلب اعتماد آنها میباشند.
* درباره صندوقها بیشتر بدانید.
7- سبدگردانی
سبدگردانی به این معنی است که اشخاص، مدیریت سهام خود را به شخصی که اطلاعات و دانش بورسی لازم در زمینه خرید و فروش در بازار سرمایه را دارد و مورد تایید سازمان بورس میباشد، میسپارند.
افراد جامعه به دلیل نداشتن دانش و وقت کافی برای سرمایهگذاری در بورس، میتوانند از سبدگردانهای کارگزاریها استفاده کنند. سبدگردانی از خدمات دیگری است که کارگزاران در اختیار سهامداران قرار میدهند و به هنگام انتخاب کارگزاری باید به آن توجه داشت.
سبدگردانها به دلیل با تجربه بودن در بورس بر اساس سرمایه اشخاص، سبدی متنوع برای آنها تشکیل میدهند.
مقاله پیشنهادی: سبدگردانی چیست؟
8- برگزاری کلاس های آموزشی، مشاوره و تحلیل
برای خرید و فروشی موفق و پرسود، لازم است افراد دورههای آموزشی مرتبط با بورس را طی کنند. برخی کارگزاریها خدماتی همچون تشکیل کلاسهای آموزشی، تحلیل و همینطور مشاورههایی در زمینه خرید و فروش به مشتریان خود ارائه میدهند. ارائه این خدمات، حس اعتماد در مشتریان ایجاد میکند و افراد را به سمت انتخاب کارگزاری مناسب سوق میدهد. این کلاسها به صورت حضوری و غیرحضوری تشکیل میشوند.
برگزاری کلاسهای آموزشی کارگزاریها در فضای مجازی و صفحات وب از جمله روشهایی است که میتواند به افراد در انتخاب کارگزاری مناسب کمک کند.
9- پشتیبانی قوی و آنلاین
پشتیبانی در کارگزاری نقش بسیار مهمی در جلب رضایت سهامداران دارد، به همین دلیل بسیار حائز اهمیت میباشد. افراد مبتدی به دلیل عدم آشنایی با بازار سرمایه برای برطرف نمودن ابهامات خود نیاز به پشتیبانی قوی دارند. بنابراین، لازمه این امر وجود افراد متخصص در این زمینه میباشد. پشتیبانی میتواند از طریق تلفن تماس و پشتیبانی اینترنتی انجام گیرد.
برخی کارگزاریها امکان پشتیبانی آنلاین در سامانههای معاملاتی خود را فراهم ساختهاند. از مزایای پشتیبانی آنلاین، امکان پاسخگویی سریع به مشتریان میباشد. بنابراین به هنگام انتخاب کارگزاری به این امر مهم توجه داشته باشید.
10- خرید اتوماتیک عرضه اولیه توسط کارگزاری
برخی سهامداران هنگام ارائه عرضه اولیه فرصت و زمان کافی برای ثبت آن را ندارند؛ از این رو، ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند. به این منظور، برخی کارگزاریها به طور اتوماتیک عرضه اولیه را برای سهامداران خریداری میکنند.
از آنجا که سهولت در خرید عرضه اولیه امری مهم در بازار سرمایه تلقی میشود، بهتر است هنگام انتخاب کارگزاری به آن توجه داشت.
سخن آخر
با توجه به مطالبی که گفته شد، به راحتی میتوانید در انتخاب یک کارگزاری خوب تصمیم گیری کنید. در صورت نارضایتی، میتوانید سهام خود را از طریق «تغییر کارگزار ناظر» به کارگزاری دیگری انتقال دهید. بنابراین، امکان تغییر کارگزاری نیز وجود دارد؛ همینطور هر شخص مجاز به انتخاب چند کارگزاری میباشد. پس در صورت انتخاب نادرست آن اجباری در ادامه همکاری وجود ندارد، نگران نباشید.
کارگزاری چیست؟ کارگزاران بورسی چه وظایفی دارند؟
برای ورود به بازار سهام حتما باید از طریق کارگزاران بورس اقدام کنیم. نوشتار پیشرو هر آنچه را که لازم است شما درباره کارگزاران بورس بدانید، مورد بحث قرار گرفته است.
آنچه در این مطلب میخوانید:
- کارگزاری چیست؟
- چرا حضور کارگزاران لازم است؟
- نگاهی بر تاریخچه کارگزاریها
- کارگزاریها چه خدماتی ارائه میدهند؟
- کارگزاریها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری در فضای رقابتی ارائه میکنند؟
- کانون کارگزاران چیست و چه وظایفی دارد؟
- چند کارگزاریهای فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟
- کارگزاران بر چه اساسی رتبهبندی میشوند؟
- چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟
کارگزاری چیست؟
دنیای بورس | بسیاری از افراد که قصد سرمایهگذاری در بازار سهام را دارند، احتمالا با واژه کارگزاری آشنا هستند. در واقع شما برای ورود به بورس باید حتما از طریق کارگزاریها اقدام کنید. کارگزاران بورس شرکتهای واسطی هستند تا شما بتوانید بهراحتی معاملات بازار را انجام دهید. در حقیقت کارگزاران خریدار و فروشنده را در بازار سهام به هم وصل کرده و در ازای این کار دستمزد یا همان کارمزد دریافت میکنند.
کارگزاریها برای فعالیت در بازار سرمایه باید مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ کنند و به عضویت کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه درآیند.
چرا حضور کارگزاران الزامی است؟
برای درک بهتر نقش کارگزاری فرض کنید که شرکتهای کارگزاری نبودند؛ در این صورت شما برای انجام معاملات در بازار سهام مجبور بودید در ساعات فعالیت بازار، دائماً در ساختمان مرکزی بورس واقع در خیابان حافظ حاضر میشدید و در بین جمعیت انبوه معامله گران به خرید و فروش میپرداختید.
درحالیکه با وجود کارگزاریها شما به راحتی در قیمت و تعداد مدنظر خود سفارش را ثبت کرده و پس از آن تمامی فعالیتها بهصورت خودکار و خرید یا فروش انجام میگیرد.
بنابراین نقش کارگزاریها لازمه فعالیت، حیات و گسترش بازار سرمایه است و این موضوع برای تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی صادق است.
تاریخچه کارگزاریها
شیوه قدیم معاملات کارگزاران بورسی در بازارهای جهانی
- فعالیت کارگزاران در ایران از کی و با چند کارگزاری آغاز شد؟
بورس تهران در سال 1346 تاسیس شد. همزمان با تاسیس آن کارگزاران بورسی هم فعالیت خود را آغاز کردند. اما در ابتدای امر 13 کارگزار فعال که عمدتا بانکی بودند در بازار سرمایه ایران مشغول به کار بودند.
این تعداد در سالهای بعد به تدریج افزایش پیدا کرد. این کارگزاران تنها در 2 روز معاملاتی طی هفته و در ساعتهای 10 الی 12 در تابلوی مظنه، معاملات را ثبت میکردند.
در سال 1348 برای اولین بار 2 کارگزار از بخش خصوصی به این تعداد اضافه شد و بعدها یک کارگزار خصوصی دیگر هم فعال شد. به طوری که تا قبل از انقلاب یعنی سال 1357، 3کارگزار خصوصی و 26 کارگزاریها چه خدماتی ارائه میدهند؟ کارگزار نهادی در بازار فعالیت داشتند.
تاثیر کارگزاریهای خصوصی بر بازار سرمایه
ورود کارگزاران بخش خصوصی در آن سالها به بازار سرمایه به عنوان نقطه عطفی برای رونق معاملات و افزایش حجم دادوستدها مطرح شد. در سال 1352، 50 درصد از کل معاملات در اختیار دو کارگزاری خصوصی (کارگزاری محمود رضویان و محمود کریشچی) قرار داشت. بعد از اضافه شدن کارگزار سوم از بخش خصوصی (احمد سلطانی) یک سوم از کل معاملات در اختیار این 3 کارگزار بود.
فعالیت کارگزاران از چه زمانی رونق گرفت؟
در سالهای بعد از انقلاب در یک دوره معاملات کارگزاریها از رونق افتاد، بهطوریکه حجم معاملات تا سال 1367 در حد صفر بود.
از سال 1367 به بعد و بهخصوص در دهه 70، بورس یک جان تازهای گرفت. بر این اساس 7 کارگزار خصوصی به فهرست کارگزاران اضافه شدند. این تعداد کارگزار خصوصی بههمراه 8 کارگزاری نهادین، معاملات را مجدد آغاز کردند.
در دهه 70، با مجوزهای جدیدی که سازمان کارگزاران بورس به کارگزاران اعطا کرد، معاملات آنها قوت گرفت اما اصل معاملات و ایجاد روند واقعی در دادودستدها از دهه 80 آغاز شد. تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی در این دوره انجام شد.
به این ترتیب با تغییر ساختار بازار سرمایه و اعطای مجوز به چندین کارگزاری در بازار سرمایه شاهد تغییرات اساسی در کلیت بازار سرمایه، ارکان و ساختار آن بودیم. از آن زمان به بعد یک توسعه چشمگیری در بازار سرمایه ایجاد شد. هر چند صنعت فعالیت کارگزاریها قدمت 50 ساله دارد، اما عمده پیشرفت و توسعه آن در 10 سال اخیر صورت گرفته است.
کارگزاریها چه وظایفی دارند؟
از جمله خدماتی که کارگزاران بورسی به مشتریان خود میدهند:
- کلیه معاملات اوراق بهادار: خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام، اوراق بدهی، اوراق مشتقه و معاملات آتی و. در بورس، فرابورس، بورس کالاو بورس انرژی به صورت مستقیم و آنلاین (معاملات بر خط)
- خدمات مشاورهای: پذیرش و ثبت شرکتها و انتشار و عرضه اوراق بهادارشان در بورسهای مربوطه، ارائه خدمات مشاورهای به شرکتهای پذیرش شده در بورس یا فرابورس جهت نحوه انتشار اوراق، انجام افزایش سرمایه و. ، ارایۀ خدمات و نظرات مشورتی به سرمایهگذاران (خرید و فروش سهام یا سرمایهگذاری در صندوقها، اوراق با درآمد ثابت و. )
- بازارگردانی اوراق بهادار: بازارگردانی یعنی فعالیتی که با اخذ مجوزهای لازم عرضه و تقاضا را در بازار سرمایه تنظیم کرده و مانع از نوسان شدید قیمتها میشود. اینکار افزایش نقدشوندگی بازار را به دنبال دارد.
- خدمات مالی: ارائه اطلاعات مربوط به ورقه بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان
- تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت “پذیرهنویسی” به فروش نرسیده است.
کارگزاریها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری ارایه میکنند؟
- اعتبار معاملاتی: برخی از کارگزاریها براساس گردش مالی مشتریان خود (میزان و حجم خرید و فروش) به آنها اعتبار معاملاتی میدهد.
به این صورت که فرد بدون پرداخت مبلغ سهام خود را از طریق اعتباری که کارگزاری به آنها میدهد، خرید یا فروش میکند. این شیوه به عبارتی نوعی وام از سوی کارگزار به مشتریان با سطح اعتباری بالا است.
- تخفیف معاملاتی: کارگزاران بورسی در ازای دریافت حق الزحمه خرید و فروش سهام را برای مشتریان خود میسر میکنند که سقف آن توسط سازمان بورس تصویب شده است. برخی از کارگزاران به منظور جذب مشتری تخفیفانی در کارمزد معاملات اعمال میکنند.
- دورههای آموزشی: برخی از کارگزاریها دورههایی تحت عنوان آموزش بورس به صورت حضوری یا غیرحضوری برگزار میکنند.
نهاد کانون کارگزاران در ایران
کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در سال 1386 به عنوان یک مؤسسه غیردولتی فعالیت خود را آغاز کرد. اعضای آن کارگزاران فعال در بازار سرمایه هستند.
به عبارتی تمامی کارگزاریهای بورسی برای فعالیت در بازار سرمایه باید به عضویت این کانون درآیند. کارگزاریها تابع قوانین واحد و استانداردی هستند که توسط کانون کارگزاران وضع میشود.
وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار چیست؟ مهمترین وظیفه این کانون نظارت و قانونگذاری برای شرکتهای کارگزاری است.
نحوه و کیفیت خدماترسانی اعضا، پیشنهاد تغییر سقف کارمزدها و نرخهای خدمات اعضای کانون به سازمان، ارتباط با سایر ارکان و فعالان بازار اوراق بهادار، ایجاد سازش و حل اختلافات و مشکلات بین کارگزاران، کارگزار معاملهگران و بازارگردانان و سایر اشخاص ذیربط، تنظیم روابط بین اعضای کانون با یکدیگر و با اشخاص وابسته به اعضاء، کمک به تهیه و تدوین قوانین، مقررات و آئیننامههای مربوط به اعضای کانون و بازار اوراق بهادار، کمک به ایجاد یک بازار اوراق بهادار عادلانه، رقابتی و کارا در کشور به منظور جلب اعتماد سرمایهگذاران، ارتقاء اعتبار اعضای کانون و اشخاص وابسته به اعضاء نزد سرمایهگذاران و . از جمله وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار است.
کارگزاران بورس در ازای خدمات به مشتریان خود کارمزد دریافت میکنند
چند کارگزاری فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟
براساس آخرین گزارش که مربوط به اطلاعات کارگزاریها تا پایان سال 97 است، 108 شرکت کارگزاري در بورسهاي کشور فعالند که 106 شرکت از کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار، 88 شرکت از کارگزاران فعال در بورس کالا، 105 شرکت از کارگزاران فعال در فرابورس، 62 شرکت از کارگزاران فعال در بورس انرژي، 20 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار اوراق بهادار، 2 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار کالایی و 86 شرکت از کارگزاران فعال در هر دو بازار هستند.
دفاتر و شعب کارگزارن در چه شهرهایی هستند؟
یکی از نکاتی که باید به هنگام انتخاب کارگزار بورسی به آن توجه کنیم، تعدد شعب و دفاتر مربوط به آنها در نقاط مختلف کشور است.براساس آخرین آمار و اطلاعات تا پایان سال 97، تهران با 457 شعبه، اصفهان 80 شعبه، مشهد 54 شعبه، کرج 50 شعبه و تبریز با 39 شعبه به عنوان 5 شهر با بیشترین شعب کارگزاریها هستند.
لیست کامل دفاتر کارگزاری را هم میتوانید اینجا دریافت کنید.
پراکندگی شعب کارگزاریها در شهرهای مختلف ایران
چگونه کارگزاران رتبهبندی میشوند؟
شرکتهای کارگزاری به صورت ماهانه در ۲۹ استان، بر اساس ارزش کل معاملات (حجم خرید و فروش)، ارزش معاملات خرد و بلوک کل، ارزش معاملات خرد و بلوک عادی و ارزش معاملات الکترونیکی رتبهبندی میشوند.
بر اساس آخرین آمار از 9 ماه ابتدایی سال 98، به ترتیب شرکتهای کارگزاری مفید با ارزش معاملات کل 72.843میلیارد تومان، کارگزاری آگاه با 40.551 میلیارد تومان، کارگزاری فارابی با 17.821 میلیارد تومان، کارگزاری مبین سرمایه با 13.660 میلیارد تومان و کارگزاری بانک پاسارگاد با 21.045 میلیارد تومان به عنوان 5 رتبه برتر از لحاظ ارزش معاملات کل و الکترونیکی هستند.
همچنین از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک کل به ترتیب کارگزاریهای مفید، آگاه، فارابی، بانک پاسارگاد و مبین سرمایه و از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک عادی کارگزاریهای حافظ، بانک پاسارگاد، صبا تامین، بانک رفاه کارگران و مفید 5 رتبه برتر هستند.
چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟
شاید این پرسش برای شما ایجاد شود که چگونه کارگزار بورسی خود را انتخاب کنیم و یا بهترین کارگزار کدام است؟
مشتری مداری، کسب رتبه بالا در رتبهبندی سالانه، فعالیت در بازارهای مختلف بورس (بورس، فرابورس، کالا و انرژی)، عملکرد مطلوب سیستم معاملات آنلاین، تعدد شعب و نمایندگی در استانهای مختلف، سیستم پاسخگویی مناسب به مشتریان، بهترین خدمات مشاورهای، سلسله برنامههای آموزش حضوری یا مجازی، ارتباط خوب با صندوقهای سرمایهگذاری، ارائه خدمات مالی از جمله وام قرض السحنه، اعتبار معاملاتی و . از جمله مواردی است که در انتخاب کارگزار خوب باید به آن توجه کرد.
نقش کارگزاری ها در بورس چیست؟
6 نکته که در مورد انتخاب کارگزاری ایده آل باید بدانیم.
پول زیاد است و گرگ زیادتر! بازار بورس را میگوییم. از یک طرف همیشه خطرناک است چون بحث ریسک و سرمایه در میان است، از طرف دیگر با تزریق پول بیشتر، میزان خطراتی مثل کلاهبرداری هم افزایش پیدا میکند.
کسب علم و دانش برای سرمایهگذار بهمعنای قدرتمند شدن در بازار است. اگر به موضوع تسلط داشته باشید، میتوانید با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرید و آگاهی قدرتمندترین سلاح است! از اولیهترین اقدامات برای افزایش آگاهی، آشنایی با مفاهیم پایه بازار بورس است. مثلاً کارگزاری!
چقدر درمورد کارگزاریها اطلاع دارید؟!!
کارگزاری چیست؟
ساده بگوییم: کارگزار واسطهای است که بین سرمایهگذار و بازار سرمایه قرار میگیرد! اگر میخواهید در بورس مشغول به خرید و فروش سهام شوید، باید اینکار را با کمک یک واسطه انجام دهید. کارگزار همان واسطه داستان بورس است!
قبلاً در مقاله راهنمای ثبتنام در بورس، راجع به کد بورسی صحبت کردهایم. کدی که برای هر سرمایهگذار منحصربهفرد است و بدون آن امکان انجام معامله در بورس وجود ندارد. دریافت این کد و همچنین ثبتنام در سامانه سجام – که آن هم از واجبات ورود به بورس است – توسط کارگزاریها انجام میشود.
در واقع کارگزار یک شخصیت حقوقی است که میتوان او را نماینده گوشبهفرمان سرمایهگذار دانست. نمایندای که منتظر دریافت دستورات خرید یا فروش سهام و اجرای آنها است.
بگذارید خیالتان را راحت کنیم، هیچ فردی حقیقی و حقوقیای نمیتواند بهصورت مستقیم در بورس اوراق بهادار معامله کند و این کار حتماً و حتماً باید از طریق کارگزاریها انجام شود.
ثبتنام در کارگزاریها رایگان است، اما برای ثبتنام در سامانه سجام باید 10 هزار تومان ناقابل هزینه کنید.
البته خوب است بدانید موضوع کارگزاری یا همان واسطه معاملاتی در تمام دنیا وجود دارد و فقط محدود به ایران نیست. بیایید کمی از تاریخچه این مقوله برایتان بگوییم.
اولین کارگزار: هزاران سال قبل!
کارگزار در انگلیسی با لغت Broker شناخته میشود. گفته میشود اولین دفعهای که از سازوکاری اینچنینی، یعنی استفاده از واسطه برای بازارهای سرمایه استفاده شد، 2 قرن قبل از میلاد مسیح بوده است! یعنی تقریباً 2200 سال قبل! این کار در روم باستان انجام میشد و پس از فروپاشی این امپراطوری، ایده استفاده از کارگزار بهعنوان واسطه هم تا سالها مطرح نبود.
تا اینکه چند قرن قبل کارگزاریها در کشورهای اروپایی مجدداً به وجود آمدند. انجام معامله در بورس ایران هم از آغاز فعالیت آن یعنی دهه 40 خورشیدی، فقط با کارگزار ممکن بود. در ابتدا فقط 13 کارگزار وجود داشتند که همه آنها وابسته به بانکهای آن زمان بودند.
سپس بهتدریج کارگزارهای خصوصی هم وارد عرصه شدند. جالب اینکه ورود کارگزارهای خصوصی، اقبال عمومی را به بازار بورس افزایش داد و سرمایهگذاران بیشتری دارایهایشان را به بازار تزریق کردند.
خوب است بدانید تا سال 57، 3 کارگزار خصوصی بازار بورس یک سوم از کل بازار را در اختیار داشتند.
به نظرتان چرا از سیستم کارگزار و کارگزاری استفاده میشود؟
چرا استفاده از کارگزاریها برای انجام معاملات ضروری است؟
جواب این سوال بستگی به این موضوع دارد که پرسش از جانب چه کسی مطرح شده باشد؟ مقامات مسئول یا سرمایهگذاران؟
بیایید تمام موضوع را بررسی کنیم.
شاید هدف اصلی مقامات از به وجود آوردن چنین سازوکاری، راحت کردن کار خودشان باشد. وقتی معاملات در بازار بورس فقط و فقط از طریق کارگزاران انجام شوند، امکان کلاهبرداری و مشکلاتی از این دست تا میزان بسیار زیادی کاهش مییابد؛ چراکه تمام جابهجاییهای سهمهای مختلف (خریدوفروش آنها) ثبت میشوند و همه فرایندها در نهایت شفافیت صورت میگیرند.
حتی اگر از طرف سرمایهگذاران هم به موضوع نگاه کنیم، باز هم منافع زیادی وجود دارند. اگر سیستمی با نام کارگزار و کارگزاری وجود نداشت، هرکس برای خریدوفروش سهام مختلف باید شخصاً اقدام میکرد. فرقی نمیکرد که این کار بهشکل سنتی و حضوری انجام شود یا بهشکل تلفنی و اینترنتی از راه دور! در هر حالتی شلوغی و آشفتگی آزاردهنده بود.
احتمالاً یک سوال در حال قلقلک دادن مغزتان است و آن هم راجع به منبع درآمد کارگزاریها است.
درآمد کارگزاریها از کجا تامین میشود؟
گفتیم که ثبتنام در همه کارگزاریها کاملاً رایگان است. پس درآمد کارگزارها از چه روشی به دست میآید؟ آیا محض رضای خدا به خلقالله خدمات میدهند؟!! قطعاً خیر!
کارگزارها از هر معاملهای که توسط آنها انجام میشود، درصدی را بهعنوان کارمزد دریافت میکنند. این مبلغ پس از انجام معامله بهصورت خودکار از حساب طرفین کسر میشود.
نکته مهم: مطابق قانون سازمان بورس اوراق بهادار کشور، معادل 0.5 درصد از ارزش فروش (نه سود معامله) بهصورت خودکار کسر و به حساب سازمان واریز میشود.
همانطور که گفتیم، کار اصلی کارگزارها انجام معاملات سرمایهگذاران است، اما آیا خدمات آنها محدود به همین موضوع هستند؟
خدمات کارگزاریها: متنوع و گوناگون
بله کاملاً درست متوجه شدید! چندین بار گفتیم و با اجازهتان باز هم میگوییم: انجام معاملات در بازار بورس اوراق بهادار یا هر بورس دیگری مثل بورس کالا، بورس انرژی و حتی بورس مشتقات تنها توسط کارگزاریها ممکن است؛ اما هیچکس شمشیر زیر گلوی کارگزاران نگذاشته تا فقط واسطه باشند. به همین خاطر است که طیف خدمات این اشخاص حقوقی هر روز گستردهتر از دیروز میشود. در ادامه برخی از این خدمات را با هم بررسی میکنیم:
1- ارائه اعتبار معاملاتی
این خدمت دقیقاً شبیه خدمات ارائه وام در بانکها است. کارگزاریها با توجه به گردش مالی (میزان خریدوفروشی که سرمایهگذار انجام میدهد) و البته قوانین و سیاستهای مجموعه خود، مبلغی را بهعنوان اعتبار معاملاتی در اختیار مشتریانشان قرار میدهند. آنها هم میتوانند از این اعتبار برای انجام معاملات بهره ببرند.
2- مشاوره سرمایهگذاری
ورود به بازار بورس بدون داشتن دانش و مهارت کافی، کار بسیار نسنجیده و ناپسندی است. در واقع با این کار ریسک زیادی را متحمل میشوید و سرمایهتان در معرض خطر قرار میگیرد؛ اما آیا هرکسی که میخواهد در بازار بورس فعالیت کند باید متخصص باشد؟ لزوماً نه! حتی آنهایی که کاربلد نیستند هم میتوانند با استفاده از راهنماییهای متخصصان سودهای خوبی از این بازار به دست آورند.
یکی دیگر از خدماتی که بیشتر کارگزاران به مشتریانشان ارائه میکنند، مشاوره سرمایهگذاری است. اینکه چه زمانی کدام سهم را بخرند و چه زمانی کدام سهم را بفروشند. البته ناگفته نماند که برخی از کارگزاران، این خدمات را به همه سرمایهگذاران ارائه نمیکنند. مثلاً اگر حداقل سرمایهگذاری 1 میلیارد تومان باشد، فرد سرمایهگذار میتواند از این خدمت استفاده کند.
3- تخفیف معاملاتی
در قسمت قبل توضیح دادیم که درآمد کارگزاریها، درصدی از معاملاتی است که توسط آن کارگزاری انجام شده باشد. سقف میزانی که کارگزاریها میتوانند بهعنوان کارمزد از مشتریانشان بگیرند، توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مشخص شده است؛ اما بازار رقابتی باعث شده تا بسیاری از کارگزاران، درصدی پایینتر از میزان رایج و عرف بهعنوان کارمزد ارائه کنند.
در واقع شرکتهای کارگزاری با انجام این کار، یعنی ارائه تخفیفهای معاملاتی، قصد تحریک و جذب مشتری را دارند.
در کنار این 3 خدمت اصلی، میتوانیم به برخی خدمات دیگر مثل کلاسهای آموزشی رایگان یا پولی، پشتیبانی شبانهروزی و … اشاره کنیم.
یک پرسش مهم دیگر! از کجا میتوانیم به یک کارگزاری اعتماد کنیم؟!! بههرحال میخواهیم پولمان را با امید و آرزو به آنها بسپاریم! جای نگرانی نیست، نظارت دقیقی بر کارگزاریها وجود دارد.
چگونگی نظارت بر کارگزاریها: بیرون کشیدن مو از ماست!
گرفتن مجوزهای لازم برای تاسیس یک کارگزاری اصلاً کار راحتی نیست؛ اما خب این عالی است! وقتی مطمئن باشید پولتان را در دست متخصصین حرفهای گذاشتهاید که قانون هم آنها را تائید میکند، اعصابتان هم آرام است! حالا بیایید با این سختگیریها بیشتر آشنا شویم.
برای اینکه یک شرکت کارگزاری بتواند فعالیت داشته باشد، باید از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوزهای لازم را کسب کند. اگر بگوییم مراحل دستکمی از هفتخوان رستم ندارند، بیراه نگفتهایم!
تمام مدیران و حتی کارکنان کارگزاریها تحت قوانین مشخص و معینی فعالیت میکنند. هرکس قبل از قبول سِمَت در شرکتهای کارگزاری، باید صلاحیت علمی، تجربی، عمومی و حتی تحصیلی خود را به متولیان قانون ثابت کند.
یکی از مهمترین سِمَتها در یک شرکت کارگزاری، معاملهگر است! این فرد همان کسی است که سفارش مشتری را دریافت میکند و در بازار ارائه میکند. تمامی افرادی که در این سِمَت فعالیت میکنند، ملزم به داشتن گواهینامه حرفهای هستند. گرفتن این گواهینامه به آزمون ممکن میشوند.
علاوه بر معاملهگرها، باقی سِمَتهای مهم مدیریتی و اجرایی کارگزاران هم نیازمند دریافت گواهینامه حرفهای هستند.
به همین خاطر است که میگوییم جایی برای نگرانی وجود ندارد؛ چراکه کارگزاریها از فیلترهای سفتوسختی عبور میکنند.
در بخش بعد به پرسشهایی که راجع به انتخاب یک کارگزاری مناسب دارید، پاسخ میدهیم.
راهنمای انتخاب کارگزاری مناسب
حالا که میدانید منظور از کارگزار چیست و فهمیدید برای انجام معامله در بورس، حتماً باید از طریق یک کارگزار اقدام کنید، بیایید که میخواهیم چگونگی انجام این کار را برایتان تشریح کنیم.
از آنجایی که ثبتنام در همه کارگزاریها رایگان است و میزان کارمزد هم از طرف نهادهای بالادستی تعیین میشود، برای انتخاب باید توجهمان را بر خدماتی که توسط کارگزاران ارائه میشود معطوف کنیم؛ اما چه خدماتی؟
1- جامعیت
برخی از کارگزاران فقط خدمات مربوط به بورس اوراق بهادار را ارائه میکنند؛ اما برخی دیگر از کارگزاران علاوه بر بورس اوراق بهادار در بازار بورس کالا، انرژی و مشتقات هم حضور گسترده دارند. شاید خدمات کارگزار در بازارهای بزرگتر به کارتان نیاید، اما در هر صورت فعالیت همهجانبه، نشان از جامعیت کارگزار میدهد که یک ویژگی مثبت است.
2- دسترسی
در گذشته منظور از دسترسی، نزدیکی به موقعیت فیزیکی دفتر یا یکی از شعب شرکت بود؛ اما حالا اینترنت معنی کلمات را هم عوض کرده است. کارگزاریای را انتخاب کنید که سایت و پلتفرمی قدرتمند داشته باشد. در غیراینصورت ممکن است در بسیاری از مواقع سایت از دسترس خارج شود و شما هم نتوانید خریدوفروشتان را سر موقع انجام دهید.
3- تخفیف و اعتبار
در بخشی که از خدمات کارگزاریها گفتیم، به تخفیف و اعتبار معاملاتی هم اشاره کردیم. اگر یک کارگزاری کارمزد کمتری نسبتبه دیگران دریافت میکند، میتواند گزینه خوبی برای استفاده باشد. اعتبار معاملاتی هم گزینه جذابی است! زمانی را تصور کنید که میخواهید یک سهم پرسود را بخرید، اما پول کافی ندارید، اعتبار معاملاتی نجاتتان میدهد.
4- سیستم معاملات آنلاین (برخط)
سیستم معاملات آنلاین، جدیدترین شیوهای است که از طریق آن میتوانید اقدام به خرید و فروش سهام کنید. با کمک این سیستم میتوانید دخالت بیشتری در فرایند خریدوفروش داشته باشید. کارگزار با بررسی برخی حداقلها (مثلاً حداقل مدرک تحصلی لازم دیپلم است.) این سیستم را در اختیار مشتریانش قرار میدهد. به این ترتیب آنها میتوانند بهصورت مستیم و در زمان خریدوفروش معاملات مدنظرشان را انجام دهند.
اگر قصد انجام معامله به این شکل را دارید، حتماً کارگزاریای را انتخاب کنید که کمترین اختلال را در سیستمش داشته باشد.
5- مشاوره و تحلیل
راجع به این خدمت هم در بخش خدمات کارگزاریها مفصل صحبت کردیم. حتی اگر قصد استفاده از مشاوره کارگزار را نداشته باشید، باز هم دانستن این موضوع که میتوانید در صورت نیاز از کمک استفاده کنید لذتبخش است.
6- پشتیبانی و آموزش
پشتیبانی قوی و شبانهروزی، حداقل انتظاری است که باید از کارگزاری مدنظرتان داشته باشید. درضمن کارگزارانی که برای آموزش مشتریانشان برنامه دارند، گزینههای بهتری برای انتخاب هستند.
در کنار موضوع خدمات، یک معیار دیگر هم برای انتخاب کارگزار مناسب وجود دارد.
سازمان بورس و اوراق بهادار، هر سال گزارشی از فعالیت کارگزاران رسمی ارائه میکند و بر اساس عملکردشان در سال گذشته، به آنها رتبه میدهد. رتبههای الف، ب، ج، د!
مسلماً محدود کردن گزینهها به آنهایی که رتبه الف را دریافت کردهاند، کار بسیار عقلانیای است!
چگونه بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنیم؟
انتخاب بهترین کارگزاری از مراحل مهم آغاز فعالیت در بورس است که سرمایهگذاران و معاملهگران باید به آن توجه داشته باشند.
هر کس که قصد ورود به بازار بورس اوراق بهادار یا سایر بورسها را داشته باشد، باید دستهای از تصمیمات را گرفته و بین گزینههای مختلف انتخاب کند.
برای نمونه هر کس باید انتخاب کند که از کدام استراتژی معاملاتی پیروی کند، چقدر زمان به معاملات و کسب اطلاعات و تجربه اختصاص دهد یا به سراغ چه نوع دارایی برود. یکی از این تصمیمات مهم هم انتخاب بین کارگزاریهای مختلف است.
انجام معاملات با اطمینان و سرعت بالا در بورس اوراق بهادار و سایر بورسها اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل افراد باید به دنبال راهی باشند که بتوانند این عوامل را در معاملات آنها تقویت کند. تشخیص بهترین کارگزاری های بورس و انتخاب از بین آنها باعث میشود که کیفیت سرمایهگذاری و معاملات شما در بازار بورس افزایش یابد.
سهامداران و سرمایهگذاران بورس برخورد و تعامل زیادی با کارگزاریها دارند و به همین دلیل انتخاب بهترین کارگزاری بورس از اهمیت زیادی برخوردار است.
بیش از 100 کارگزاری در ایران خدمات مختلف مربوط به این حوزه را ارائه میدهند که این خدمات هم تا حد زیادی بین تمام آنها یکسان است. اما در عین حال کیفیت و رده ارائه خدمت این کارگزاریها لزوماً مشابه هم نیست.
در این موقعیت است که اهمیت انتخاب بهترین کارگزاری مشخص میشود. وقتی کسی میتواند این خدمات را با بالاترین کیفیت از بهترین کارگزاری های بورس دریافت کند، چه دلیلی دارد که به سراغ کارگزاریهایی با رده پایینتر برود؟
شما قرار است پول و سرمایهای را که حاصل زحمات و دسترنجتان است، در بورس سرمایهگذاری کنید ؛ بنابراین این نکته بسیار مهم است که بتوانید این کار را با آرامش، آسودگی و اطمینان خاطر زیادی انجام دهید.
انتخاب یک شرکت کارگزاری مناسب با خدمات قابل قبول و کارکنان خبره از عوامل مهمی است که اطمینان و آسودگی شما را موقع خرید و فروش و انجام معاملات در بورس افزایش میدهد.
در این مطلب از سایت بورسینس قصد داریم درباره نحوه تشخیص بهترین کارگزاری های بورس و انتخاب بهترین کارگزاری از بین آنها که با اولویتهای ما سازگار باشد، نکاتی را ارائه کنیم. با این مقاله تا انتها همراه باشید.
نحوه انتخاب بهترین کارگزاری
اگر بهتازگی وارد بازار سرمایه و خرید و فروش اوراق بهادار شدهاید یا از قبل در این بازار فعالیت داشتهاید اما قصد تغییر کارگزار خود را دارید، این نکات کمکتان میکند که از بین موارد زیادی که وجود دارد، بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنید.
ابتدا توجه کنید که برای سرمایهگذاری در بورس لازم است از دانش و اطلاعات در زمینههای مختلفی برخوردار باشید.
اگر تازهکار هستید، میتوانید راهنمای شروع اولیه در بورس را بخوانید. در این مطلب توضیح دادهایم که همه افراد برای فعالیت در بورس باید با یک کارگزاری کار کنند.
بنابراین همانطور که همه افراد باید برای نقل و انتقال پول در بانک حساب داشته باشند، در بورس نیز برای خرید و فروش سهام (معاملات سهام) به کارگزاری نیاز است.
خرید و فروش سهام تنها توسط کارگزاریهای بورس و اوراق بهادار و از طریق سامانه معاملاتی که این کارگزاریها در اختیار مشتریانشان قرار میدهند امکانپذیر است.
کارگزار را میتوان واسطه بین بورس و معاملهگران سهام دانست. البته در معاملات آنلاین این واسطه بودن به چشم نمیآید و شما با ارسال سفارشات خرید یا فروش سهام در سایت یا سامانه معاملات آنلاین، احساس نمیکنید که واسطهای وجود دارد؛ زیرا سفارشات شما در همان لحظه در سامانه معاملات بورس اوراق بهادار ثبت میشود.
اصطلاح دیگر مرتبط با کارگزاریها، کد بورسی است که برخی افراد آن را با نام کد معاملاتی یا کد سهامداری هم میشناسند. این کد نشاندهنده هویت شما در بورس است و افراد در بورس با این کد شناخته میشوند.
همه افراد برای معامله و سرمایهگذاری در بورس ابتدا باید در یک کارگزاری افتتاح حساب کنند. اما کدام شرکت کارگزاری خدمات بهتری ارائه میکند و هر کارگزاری طبق گزارش رتبهبندی سازمان بورس و اوراق بهادار، در چه جایگاهی قرار دارد؟
با انتخاب بهترین کارگزاری که با اولویتهای شما سازگاری داشته باشد، میتوانید در بازار بورس بهتر فعالیت کنید.
در ادامه، خدمات مناسب و مورد نیاز در بازار سرمایه را بررسی میکنیم و به معرفی بهترین کارگزاری های بورس برای افتتاح حساب و دریافت کد بورسی میپردازیم:
1. ارائه خدمات در حوزههای مختلف (جامعیت کارگزار)
بعضی از کارگزاریها فقط در یک بورس خاص، مثلاً بورس اوراق بهادار، فعالیت میکنند. بنابراین اگر شما برای نمونه قصد انجام معاملات در بازار آتی سکه را داشته باشید، نمیتوانید مشتری آنها شوید؛ چون مجوز فعالیت در بازار آتی سکه را ندارند.
علاوه بر چنین دسترسیهایی، گاهی اوقات خدماتی مورد نیاز شماست که برایتان مهم است؛ مثلاً ممکن است نیاز به خدمات سبدگردانی (مدیریت دارایی شما در بورس) داشته باشید و کارگزاری که مجوز سبدگردانی را نداشته باشد، نمیتواند خرید و فروش سهام شما را برعهده بگیرد. بنابراین همانطور که میبینید این مجوزها اهمیت زیادی دارند و باید توجه زیادی به آنها شود.
پیشنهاد میکنیم که پیش از هر اقدامی، اطلاعات موجود و مجوزهایی را که کارگزاران از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کردهاند، در اینجا مشاهده و بررسی کنید. اینگونه آسانتر میتوانید کارگزاری را انتخاب کنید که به اندازه کافی جامع باشد و خدمات مختلف و متنوع را ارائه کند. این از مهمترین معیارها برای انتخاب بهترین کارگزاری های بورس است.
2. دسترسی سرمایهگذار به کارگزار
یکی از ابتداییترین سوالاتی که برای انتخاب بهترین کارگزاری بورس به ذهن افراد میرسد، دسترسی آسان به کارگزاری است.
درست است که برخی کارگزاریها خدمات آنلاین مناسبی دارند، اما زمانی که یک کارگزاری در شهر شما شعبه داشته باشد و بنابراین امکان مراجعه حضوری به کارگزاری را داشته باشید، خیالتان از جهات مختلفی آسوده خواهد بود. بدیهی است که بهترین کارگزاری از نظر مشتریان آن است که به آن دسترسی آسانی داشته باشند.
همچنین وجود شعب فعال در شهرهای مختلف، نشاندهنده این است که آن شرکت کارگزاری واقعاً در زمینه کاری خود فعالیت و امکانات گستردهای دارد و میتواند خدمات وسیعتری به مشتریان ارائه کند.
بنابراین موقع انتخاب کارگزاری در نظر داشته باشید که بهترین کارگزاری های بورس، دارای شعب مختلف و زیادی در سراسر ایران هستند.
3. تخفیف کارمزد و ارائه خدمات اعتباری
خدماتی مانند تخفیف در کارمزد معاملات در کارگزاری و ارائه بستههای اعتباری برای بسیاری از سرمایهگذارانی که کارشان فعالیت دائم در بورس است، اهمیت زیادی دارد .
بعضی از کارگزاریها با توجه به استراتژیهایی که برای جذب مشتری بیشتر دارند، در کارمزد پرداختی به کارگزاری به مشتریان خود تخفیف میدهند. معمولاً این تخفیفها در اختیار مشتریانی قرار میگیرد که دارای سرمایه سنگین و بالایی هستند.
برای انتخاب بهترین کارگزاری، مشتریان میتوانند فرصتهای جذابی مثل تخفیف کارمزد و ارائه خدمات اعتباری را مورد نظر قرار دهند.
به طور کلی بیشتر کارگزاریها تخفیفی برای معاملات خرد ارائه نمیدهند، اما برخی دیگر اینطور نیستند. برای مثال، مشتریان کارگزاری آگاه میتوانند با هر میزان سرمایهای از چنین تخفیفی بهرهمند شوند؛ بنابراین حتی اگر تنها 1 میلیون تومان سهام بخرید ، امکان دریافت تخفیف کارمزد از کارگزاری برای شما وجود خواهد داشت.
بستههای اعتباری مبالغ مشخصی هستند که کارگزاری در اختیار مشتری خود قرار میدهد تا به عنوان سرمایه با آن خرید و فروش کند. میزان این مبالغ معمولاً به میزان گردش حساب مشتری بستگی دارد و در ازای ارائه آن تضامین مختلفی از مشتری گرفته میشود.
در مورد بستههای اعتباری هم کارگزاریهای زیادی به صورت سلیقهای عمل میکنند و حتی نقش روابط هم در پروسه دریافت اعتبار پررنگ است. اعطای اعتبار در بیشتر کارگزاریها برنامه مشخصی ندارد؛ به همین دلیل بهتر است کارگزاری انتخاب شود که در آن، این فرایند به صورت سیستماتیک تعریف شده باشد.
همانطور که گفته شد، در غالب موارد این خدمات در قالب باشگاه مشتریان عرضه میشود و در اختیار عموم قرار میگیرد. بنابراین توصیه میشود کارگزاری را انتخاب کنید که خدمات بسته اعتباری را با روشی مشخص در اختیار همه مشتریان قرار دهد؛ چه شما یک مشتری خرد با حجم سرمایه کم باشید یا یک مشتری کلان با حجم سرمایه زیاد.
بهترین کارگزاری آن است که فرصتها و پیشنهادات جذابی برای مشتریان فراهم کند و آنها را با روشی منظم و مشخص در اختیار آنان قرار دهد.
4. سامانه معاملات برخط (آنلاین)
امروزه استفاده مداوم از رایانه و دستگاههای مختلف الکترونیکی کاملاً فراگیر شده است و اگر یک کارگزاری نتواند خدمات آنلاین را بهخوبی در اختیار مشتریان خود قرار دهد، در مقایسه با سایر کارگزاریها در جایگاه به مراتب پایینتری قرار میگیرد.
ثبت سفارشات، مشاهده گردش حساب، مشاهده سبد سهام و درخواست واریز و انتقال پول حداقل خدماتی است که انتظار میرود یک کارگزاری به صورت آنلاین ارائه کند.
با فراگیر شدن استفاده از رایانه، گوشی و سایر دستگاههای الکترونیکی، ارائه خدمات آنلاین به یکی از معیارهای مهم انتخاب کارگزاری تبدیل شده است.
علاوه بر حداقل امکاناتی که باید در سیستم معاملاتی آنلاین کارگزاری وجود داشته باشد، سایر ویژگیها مانند امکان انجام سریع معاملات و یکپارچه بودن سیستم معاملاتی اوراق بهادار با سایر بخشها (همانند آتی سکه) یک مزیت محسوب میشود؛ زیرا با یکپارچه بودن سیستم معاملاتی و امکان مشاهده کل اطلاعات بطور یکجا، معاملهگر و سرمایهگذار نیازی ندارد که از چندین سایت و پلتفرم برای خرید و فروش و دریافت اطلاعات استفاده کند.
بنابراین برای انتخاب بهترین کارگزاری بورس، این معیار مهم را در نظر داشته باشید که آن کارگزاری ارائهدهنده بهترین و باکیفیتترین خدمات آنلاین باشد.
5. تحلیل، مشاوره و آموزش
بسیاری از افراد از منابع مناسب و قابل اطمینانی برای یافتن تحلیلهای معتبر، مشاوره و آموزشهای جامع بورسی برخوردار نیستند.
با این که شرکتها، سایتها و کانالهای تلگرامی مختلفی در این زمینه فعال هستند، وقتی شرکت کارگزاری معتبری چنین خدماتی را ارائه کند و به مشتریان خود حس اطمینان بدهد، آنها هم به سمت چنین شرکتهایی خواهند رفت.
بهترین کارگزاری های بورس خدمات آموزشی ارزندهای برای مشتریان و افراد معمولی فراهم میکنند که میتواند اعتبار و تخصص آنها را نشان دهد.
بنابراین ارائه اخبار موثق، ویدئوهای آموزشی و تحلیلی بازار و به طور کلی ارائه محتوای باکیفیت و بهروز یکی از گزینههایی است که میتوانید برای انتخاب بهترین کارگزاری بورس در نظر بگیرید.
6. خدمات پشتیبانی
برای تشخیص بهترین کارگزاری به این نکته توجه کنید که حتماً از خدمات پشتیبانی قوی و باکیفیتی برخوردار باشد.
نقش پشتیبانی در کارگزاریها بسیار با اهمیت است؛ چون سرعت پایین در رسیدگی به مشکل میتواند به از دست دادن سود مشتریان، زیان آنها یا سایر موارد نامطلوب منجر شود.
پشتیبانی تلفنی حداقل امکاناتی است که یک کارگزاری میتواند فراهم کند. با این حال برخی از کارگزاریها یک گام به جلو برداشتهاند و امکان چت آنلاین در محیط کاربری سیستم معاملاتی را برای مشتریانشان فراهم کردهاند. با این امکان، مشتری میتواند خیلی سریع پاسخ خود را از اپراتور و پشتیبانی آنلاین کارگزاری دریافت کند.
7. صندوقهای سرمایهگذاری
همه افراد توانایی سرمایهگذاری مستقیم در بورس را ندارند.
بعضی از افراد تمایل ندارند زمان و انرژی خود را صرف یادگیری و کسب تخصص و تجربه در این حوزه کنند و کارگزاری که بتواند در کنار خدمات دیگر خود، صندوقهای سرمایهگذاری را به مشتریان ریسکگریز ارائه دهد، نظر این افراد را جلب خواهد کرد.
علاوه بر این، صندوقهای سرمایهگذاری نیازمند نیروی متخصص هستند و وجود صندوقهای مرتبط با یک کارگزاری میتواند نشاندهنده گستردگی فعالیت و تخصص آن شرکت باشد.
پس کارگزاری که صندوقهای سرمایهگذاری باکیفیت و موفقی را مدیریت و هدایت میکند، از مزیت مهمی برای تبدیل شدن به بهترین کارگزاری برخوردار است.
رتبهبندی بهترین کارگزاری های بورس
سازمان بورس و اوراق بهادار بر مبنای معیارهایی همچون مبلغ گردش معاملات (مجموع خرید و فروش اوراق بهادار)، تعداد کارکنان و مدرک آنها و..… کارگزاران فعال در بازار بورس اوراق بهادار را رتبهبندی میکند.
بر این اساس رتبههای الف، ب و ج به کارگزاران داده شده است تا سرمایهگذاران با استفاده از این معیار مهم، راحتتر بتوانند بهترین کارگزاری بورس را برای خود انتخاب کنند.
البته باید به این نکته توجه کنید که تعداد کارگزاران دارای رتبه الف بسیار زیاد است و اگر فقط همین یک معیار را در نظر بگیرید، میتواند شما را در تصمیمگیری دچار اشتباه کند. اما نکته بدیهی این است که بهترین کارگزاری برای فعالیت در بورس حتماً باید دارای رتبه الف باشد.
یکی از معیارهای مهم برای تشخیص و انتخاب بهترین کارگزاری بورس از بین موارد مختلف، رتبهبندی آن کارگزاری نزد سازمان بورس اوراق بهادار است.
نتیجهگیری
با توجه به معیارهایی که در این مقاله توضیح داده شد، میتوانید از بین موارد مختلف، بهترین کارگزاری را تشخیص داده و انتخاب کنید. همیشه امکان تغییر کارگزاری وجود دارد و بهراحتی میتوان سهام خریداریشده با آن کارگزاری را از طریق «تغییر کارگزار ناظر»، به کارگزار دیگری انتقال داد.
بنابراین اگر یک کارگزاری خدمات مناسبی به شما ارائه نمیدهد، همیشه میتوانید در سایر کارگزاریها افتتاح حساب کنید و هیچ اجباری به ادامه همکاری با یک کارگزار نیست. اگر بهترین کارگزاری را برای انجام معاملات و سرمایهگذاری در بازار بورس انتخاب کنید، سرعت و کیفیت تصمیمات شما بهبود مییابد و میتوانید با آرامش خاطر در این بازار فعالیت داشته باشید.
اگر شما هم معیار و نکته خاصی درباره انتخاب بهترین کارگزاری دارید، در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
دیدگاه شما