بورس مقصد پول‌های سرگردان شد
به گفته مدیر بورس منطقه‌ای کرمانشاه، ارزش معاملات تالار بورس کرمانشاه در شش ماهه امسال حدود یک سوم شده است.
رشد ۱۹۳ درصدی ارزش معاملات بورس کرمانشاه در سال گذشته
مدیر تالار بورس منطقه‌ای کرمانشاه از رشد یک صد و ۹۳ درصدی ارزش معاملات تالار بورس این منطقه در سال گذشته خبر داد.
گردش مالی بورس سمنان امسال به ۲۱ هزار و ۱۳ میلیارد ریال رسید
مدیر بورس منطقه‌ای سمنان گفت: ۲۱ هزار و ۱۳ میلیارد ریال ارزش معاملات انجام شده در بورس سمنان از فروردین تا پایان دی امسال است.
ارزش معاملات بورس زنجان ۴۸ درصد رشد یافت
مدیر بورس منطقه‌ای زنجان گفت: ارزش معاملات انجام شده در بورس منطقه ای زنجان طی هفته گذشته ۴۸ درصد نسبت به هفته ماقبل آن رشد یافت.
کاهش ۲۱۳ هزار واحدی شاخص بورس
مدیر منطقه‌ای بورس همدان بیان کرد: شرکت‌های کارگزاری آپادانا، بهمن و مفید بیشترین ارزش معاملات بورس منطقه‌ای همدان را طی سه ماهه سوم سال به خود اختصاص دادند.
بورس منطقه ای فارس بورس مقصد پول‌های سرگردان شد 2هز را و 198 میلیارد معامله شد
مدیر تالار منطقه ای بورس فارس گفت : ارزش معاملات بورس منطقه ای فارس به ۳ هزار و ۱۹۸ میلیارد ریال رسید.
زمانی برای جبران زیان‌ها
معامله بیش از ۲۵۴ میلیون سهم در بورس زنجان
نزول سه کانالی بورس تنها در شش روز/ میزان خروج پول از بورس
روند نزول شاخص کل نشان می دهد در آبان ماه هر دو روز یک کانال پایین آمده است. در اولین هفته آبان بازدهی شاخص کل نیز در حدود ۹ درصد کم شده است.
آیا بورس همچنان جای سرمایه‌گذاری است؟
شاخص بورس تهران کانال 2 میلیون واحدی را هم رد کرد
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران دقایقی پیش وارد کانال 2 میلیون واحدی شده و 7 هزار واحد نیز از آن عبور کرد.
گزارش بورسی وزیر اقتصاد به هیئت عالی نظارت مجمع
هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام عصر امروز چهارشنبه 8 مرداد ماه به ریاست دکتر محسن رضایی تشکیل جلسه داد.
پیش‌بینی تداوم روند صعودی بورس
سرپرست بورس منطقه‌ای کرمانشاه از رشد ۲۲۲ درصدی ارزش معاملات بورس منطقه‌ای کرمانشاه در سه ماهه امسال خبر داد.
بورس؛ صدرنشین بلامنازع بازارها
بار دیگر رکوردی جدید در کارنامه تاریخی بازار سهام ثبت شد و ارزش معاملات خرد روز یکشنبه در دو بازار بورس و فرابورس از ۲۶ هزار میلیارد تومان فراتر رفت. به این ترتیب مجموع ارزش مبادلات بازار سهام در ۱۰۰ روز نخست سال ۹۹ به حدود ۸۲۵ هزار میلیارد تومان رسید تا بورس با فاصله ۷ برابری از رقبای خود یعنی ارز و مسکن جذاب‌ترین مقصد پول‌های سرگردان باشد. ضمن آنکه بورس تهران به تنهایی از ابتدای سال بازده ۱۹۱ درصدی نصیب معامله‌گران خود کرده است.
مقصد سرمایه‌های خارج‌شده از بورس کجاست؟/تقویت دلالی در بازارها
کسب و کار نیوز- با ادامه ریزش بورس در هفته های اخیر تمایل برای خروج سرمایه از این بازار افزایش بسیاری داشته است. اما مقصد نقدینگی اخیر خارج شده از بازار سرمایه کجا بوده و پول ها کدام بازار را جایگزین بورس کردند. این در حالی است که اتفاقات اخیر نیز در شدت گرفتن خروج پول از بورس بی تاثیر نبوده است.برخی کارشناسان ناامنی ایجاد شده را بر ریزش شاخص بورس موثر دانسته اند. به همین دلیل بسیاری از سهامداران سرمایه خود را از این بازار بیرون کشیده اند.
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، اما در رابطه با مقصد پول های خارج شده از بازار سرمایه اظهارنظرهای مختلفی وجود دارد. فعالان اقتصادی بازار مسکن را گزینه اصلی این منابع عنوان می کنند. بازار مسکن بازاری است که در مدت اخیر به رغم رکود و کاهش معاملات، همچنان درگیر رشد قیمت است. تورم بخش مسکن از تورم عمومی پیشی گرفته و گویا انتخاب اول سهامداران خارج شده از بازار سرمایه است. بازار ارز نیز به گفته کارشناسان اقتصادی دومین بازار هدف پول های سرگردان خارج شده از بورس است. خودرو نیز انتخاب بسیاری از سهامداران بوده است. اما گویا بازار مسکن هیچ رقیب جدی برای خود نداشته و انتخاب اول پول های سرگردان و سرخورده از بورس، خرید ملک و خانه بوده است.
در این رابطه ایمان رئیسی، کارشناس بازار سهام معتقد است با توجه به وضعیت اقتصادی موجود واسطه‌گری سود بیشتری از سرمایه‌گذاری در بخش مولد دارد. او در این‌باره گفت: در این چهار سال هیچ‌کاری بهتر از دلالی سود نداده است. افرادی که نوشابه دپو می‌کنند و می‌فروشند سود بیشتری حتی از سهامداران همان کارخانه نوشابه‌سازی می‌برند و واقعیت اقتصاد ما این است.
این کارشناس بازار سهام بازارهای رقیب بورس را بیشتر از هر بازار دیگری، طلا و ارز دانست و اظهار کرد: با توجه به اینکه داستان برجام تقریبا کناررفته و به‌نظر می‌رسد اگر برجامی هم باشد و مذاکرات به‌صورت کش‌دار ادامه خواهد داشت، سرمایه‌های خرد بیشتر سمت دلار و سکه می‌روند و سرمایه‌های بزرگ‌تر به سمت مسکن خواهد رفت و این بازارها در حال‌حاضر رقبای پیشتاز بازار سهام هستند و مردم هم اعتماد بیشتری به این بازارها دارند.
وی ادامه داد: از طرف دیگر بازار خودرو در رکود است و با وجود اینکه رشد خوبی داشته اما چون قابلیت نقدشوندگی سریعی ندارد رقیب جدی محسوب نمی‌شود. این در حالی است که در بازار دلار و ارز سرعت نقدشوندگی بالاست. در بازار خودرو مخصوصا در خودروهای گران‌قیمت‌تر سرعت نقدشوندگی به دلیل رکود بازار به‌شدت پایین آمده است. در بازار مسکن نیز خانه‌های چند میلیاردی همین وضعیت را دارند و به‌راحتی قابلیت نقدشوندگی ندارند.
بورس در رکود
همایون دارابی، کارشناس بورس
بازار سرمایه هم یکی از بازارهایی است که مانند بازارهای موازی خود درگیر مشکلات شده است. اما به دلیل اینکه تعداد سهامداران بالایی دارد و مردم بیشتری پول خود را وارد آن کردند از حساسیت بیشتری برخوردار شده است. در شرایط اخیر پیش آمده برای بازار سرمایه شاهد خروج پول از این بازار هستیم. تجربه نشان داده منابع خارج شده از بازار سرمایه به عنوان پول های پارک شده تلقی می شوند و بدان معنا که وارد بازار دیگری شوند نیست. صاحبان سرمایه با پارک پول های خارج شده، به دنبال سهام های با قیمت پایین تر می گردند و پول را صرف خرید آن می کنند. به عبارتی این منابع برای بازگشت مجدد به بازار نگهداری می شوند.
در شرایط فعلی تمام اقتصاد در رکود است. همانطور که مشخص است بازار املاک و مستغلات در بخش ساخت و ساز درگیر رکود است و این رکود در ۵ تا ۱۰ سال اخیر بی سابقه بوده است. کمتر کسی حاضر است نقدینگی خود را صرف خرید خانه ای که بکند که آنقدر درگیر تورم شده که در زمان فروش کسی قادر به خرید آن نیست و خاصیت نقدشوندگی ندارد. کاهش شدید معاملات در این بازار گواه این مدعاست.
در این بین اما ورود منابع خارج شده از بورس به بخش دلالی تا حدودی مطرح است. چراکه در بازارهای دیگر خبری از سوددهی نیست. به عنوان مثال در بازار ارز دامنه نوسان بسیار طبیعی است و کانال ثابتی دارد. بنابراین خروج سرمایه از بورس به سرمایه گذاری در بازار ارز منجر نشده است. ارز دیگر کالای مناسبی برای سرمایه گذاری نبوده چون بازدهی آن کمتر از دیگر بازارها است. از سوی دیگر با توجه به محدودیت ها و حساسیت هایی که این بازار دارد سرمایه ها به این بازار نخواهند رفت. مگر اینکه قیمت آنقدر بالا برود که خریداران را به سمت خود جذب کند. در غیر این صورت کانال طبیعی که ارز در حال حاضر دارد بازار مناسبی برای منابع مالی نیست. خودرو هم که نسبت مسکن به خاصیت نقدشوندگی بهتری دارد مشتری ندارد.
به هر ترتیب در تمام بورس‌ها دوره رونق و رکود وجود دارد و این امری بدیهی است که بازارها بعد از یک دوره صعود، برای سال‌ها دچار کاهش می‌شوند. این موضوع در بازارهای جهانی نیز رخ داده است که از جمله آن می‌توان به بورس آمریکا در سال ۲۰۰۰ و سایر کشورهای جهان اشاره کرد. این شرایط برای فعالان بورس شناخته شده است. اما ممکن است برای مردم عادی طبیعی نباشد که همین امر منجر به تقویت انگیزه های دلالی با پول های خارج شده از بورس خواهد شد.
پیش بینی مقصد پول حقیقی / نقدینگی سرگردان به بورس باز می گردد؟
اقتصاد آنلاین – سهیل بانی ؛ در حالی که در دو روز معاملاتی گذشته و همزمان با رشد شاخص کل، به نظر می‌رسید که حقیقی‌ها به بازار روی خوش نشان داده‌اند و در حال تزریق پول به بورس هستند اما روز گذشته اتفاقاتی در بازار سرمایه رخ داد که تردیدهایی در این زمینه را ایجاد کرد.
دیروز ۱۶ آبان ۱۴۰۰، بازار سهام در پایان معاملات، شاهد خروج ۵۰۰میلیارد تومانی پول حقیقی بود. از سوی دیگر، اشخاص حقیقی از ابتدای پاییز بورس مقصد پول‌های سرگردان شد ۱۴۰۰، حدود ۱۱هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه خارج کرده‌اند. با این وجود؛ این پرسش به وجود می آید که سرنوشت این پول‌ها چه خواهد شد و آیا معامله گران بار دیگر به بورس اعتماد می کنند؟
اقتصاد آنلاین در گفت‌وگو با دو کارشناس بازار سرمایه به بررسی این موضوعات می‌پردازد.
چه چیزی باعث خروج پول از بازار می‌شود؟
سارا فلاح، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه، درباره اتفاقات چند روز اخیر بازار سهام گفت: بعد از توقف فروش اوراق قرضه توسط دولت و همچنین جلسه‌ایی که وزیر اقتصاد با هلدینگهای بزرگ بازار سرمایه داشت، حمایت از بازار صورت گرفت و شاهد رشد شاخص بودیم. با این وجود این رشد باید همراه با افزایش حجم معاملات باشد تا بتوان به تداوم آن امیدوار بود. همیشه وقتی دولت از بازار حمایت می‌کند، ابتدا حقوقی‌ها و شرکت‌ها شروع به ورود پول می‌کنند و بعد از آن، پول‌های حقیقی پارک شده و یا به اصطلاح ترسیده، به بازار سرمایه بازمی‌گردند.
وی در ادامه افزود: از آنجا که بورس ایران یکطرفه است و امکان کسب سود فقط بورس مقصد پول‌های سرگردان شد در زمان صعود بازار ممکن است، در زمان‌های افت کلی بازار، مثل آن‌چه که در دو ماه گذشته در بازار شاهد بودیم، افراد حقیقی با پول های درشت از بازار خارج می‌شوند.
فلاح در ادامه اظهاراتش افزود: از آنجا که مقصد اصلی پول‌های خارج شده، صندوق‌های با درآمد ثابت هستند، بسیاری از تحلیلگران، برای تحلیل شرایط کلی بازار، ورود و خروج پول حقیقی به این صندوق‌ها را رصد می‌کنند. البته پول‌های حقیقی کوچکتری هستند که جذب بازارهای دیگر مثل بازار رمزارزها می‌شوند.
فلاح ادامه داد: بورس مقصد پول‌های سرگردان شد خوشبختانه، در چند روز گذشته، پول‌های بزرگی از صندوق‌های با درآمد ثابت خارج شدند. البته نمی‌توانیم با یقین کامل بگوییم که مقصد تمام این پول‌ها، بازار سرمایه است؛ اما درصد قابل توجهی از آن، حتما جذب این بازار خواهد شد.
سیگنال مثبت بازار با رشد ارزش معاملات
این کارشناس بازار در ادامه تاکید کرد: از طرفی، حجم معاملات خرد سهام، در روزهای گذشته افزایش داشته است. قبل از جلسه حمایت از بازار و در زمانی که دولت، اوراق قرضه می‌فروخت، ارزش معاملات خرد سهام حتی به زیر سه هزار و ۵۰۰میلیارد تومان هم رسیده بود؛ اما روز گذشته شاهد این بودیم که ارزش معاملات خرد سهام به بالای هفت هزار و ۳۰۰میلیارد تومان رسید. از همین رو این امیدواری ایجاد شد که حداقل برای چند هفته، بازار متعادل‌تری را شاهد باشیم.
فلاح در ادامه گفت: اصلاح اخیر بازار، با ریزش سال گذشته تفاوت عمده‌ایی دارد و آن هم نسبت قیمت به عایدی بازار است. بسیاری از سهم ها به سطوح بسیار ارزشمند از نظر بنیادی رسیده‌اند و به جرات می‌توان گفت که بازار سهام در حال حاضر، یکی از ارزانترین بازارهاست و همین موضوع، ترس سرمایهگذاران را برای ورود به بازار کمتر می‌کند.
بیماری مزمن بورس ایران
رضا شیرازی‌پور، کارشناس و فعال بازار سرمایه، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین، شرایط حال حاضر بازار سرمایه ایران را به یک بیمار، با مشکلات و عوارض مزمن تشبیه کرد که مشکل او با چند روز خود درمانی حل نمی‌شود. وی در ادامه افزود: مشکل اصلی بازار سرمایه، کمبود نقدینگی و اعتماد است. در طول دو ماه گذشته، فشار فروش اوراق قرضه، باعث شده نقدینگی از بازار سرمایه خارج شده و اعتماد سهامداران به وعده‌های مسئولان از بین برود.
بی اعتمادی به وعده‌های پوچ
شیرازی پور ادامه داد: احسان خاندوزی، در زمان حضور در مجلس شورای اسلامی، به طور دائم درباره وضعیت بازار سهام بورس مقصد پول‌های سرگردان شد شعار می‌داد و توئیت می‌زد، یا اینکه آقای محسن رضایی، در زمان انتخابات، وعده تشکیل صندوق متضرران بازار سرمایه را دادند. از سمت دیگر امیرحسین قاضی زاده هاشمی، وعده داد که در سه روز به بازار سرمایه سر و سامان دهد. با این وجود، آقای قاضی زاده هاشمی، در حال حاضر رییس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران است و این سازمان زیرمجموعه‌های بزرگی در بازار سرمایه دارد. شایسته نیست افرادی که در ماه‌های گذشته شعارهای پرزرق و برقی داده‌اند، حال از آن شعارها سر باز بزنند.
وی در ادامه افزود: اگر قرار باشد این دولت نیز به شعارهایش عمل نکند، پس با دولت قبل چه تفاوتی دارد؟ حداقل در دولت قبل، توان و جرات انتقاد از مقامات دولتی و شخص رییس جمهوری بسیار بیشتر بود. آقای رئیسی در اولین جملاتشان در مراسم تنفیذ، به وضعیت بازار سرمایه اشاره کردند و مهم‌ترین اصل مفقود این بازار را اعتماد مردم دانستند. با این وجود، پس از تشکیل تیم اقتصادی دولت، به این مسئله توجهی نشد.
بازار سرمایه ایران، قربانی سازمان خود انتظام بورس
شیرازی پور در ادامه اظهاراتش، اضافه کرد: اعتماد بازار سرمایه ایران، قربانی سازمان خود انتظام بورس و نگاه از بالا به پایین به سهامداران شده است. سهامداران خرد بازار، توانایی ایفای هرگونه نقش اجرایی و حقوقی در بازار را ندارند. به طوری که سهامدار خرد، برای هیچ ارگانی جایگاهی ندارد و هیچ نهادی نسبت به خواسته عامه مردم، پاسخگو نیست.
وی در ادامه گفت: چرا باید عرضه‌های اولیه سنگین در بازار سرمایه‌ای که از کمبود نقدینگی رنج می‌برد، انجام شود؟ این عرضه‌های اولیه در ماه‌های گذشته، باعث شده تا گردش نقدینگی در صنایع مختلف بسیار کند شود.
اقداماتی مانند جلساتی که برگزار می‌شوند و بازار را برای یک یا دو روز بهبود می‌بخشند، نمی‌توانند در میان مدت و بلندمدت، ثمره‌ای داشته باشند. اصلاح این روند، نیازمند این است که بازار سرمایه به طور جدی نسبت به اصلاح قوانین، زیرساخت‌ها و مقررات بازارگردانی اقدام کند. علاوه بر این، باید فروش اوراق به هر نحوی در بازار متوقف شود؛ زیرا بازار سرمایه ایران در حال حاضر، کشش این موضوع را ندارد.
اثر فروش اوراق بر بورس و دو دلیل ریزش شاخص و سهم پول‌های مهاجر 1400/08/15 (آموزش بورس اصفهان)
دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری سعید اسلامی بیدگلی درباره اثر فروش اوراق بر بازار سرمایه گفت: این موضوع را از دو جنبه می‌توان مورد بررسی قرار داد. خروج پول از بازار سرمایه به سمت اوراق تحلیل درستی نیست و نیاز به بررسی جدی‌تر و داده‌های موثق‌تر دارد اما بطور قطع فروش اوراق بر روی نرخ‌ها اثرگذار است.
وی افزود: وقتی نرخ‌ها افزایش پیدا کند بر روی ارزش بازار سایر دارایی ها اثر می‌گذارد. چرا که نرخ تنزیل بالا می‌رود و سایر بازارها را تحت تاثیر قرار می‌دهد . بطور قطع بر جریان پول هم بی‌تاثیر نیست و دولت حتما باید برنامه زمان بندی شده برای فروش اوراق داشته بورس مقصد پول‌های سرگردان شد باشد. اما فروش اوراق نمی‌تواند عامل و دلیل مهم خروج سرمایه از بورس باشد. آنهایی که این عامل را مهم ترین موضوع برای خروج پول از بازار سرمایه می‌دانند باید داده‌های آماری داشته باشند. چرا که بسیاری از پدیده‌ها در بازار مالی دچار همزمانی می‌شوند و علت و معلول نیستند.
این مقام مسئول درباره دلایل ریزش شاخص و خروج سرمایه از بازار عنوان کرد: بی‌اعتمادی عمومی به بازار و بالا بودن نرخ تورم موضوعات بسیار مهمی هستند. به دلیل بالا بودن نرخ تورم، سرمایه‌ها به ویژه از نوع نقدشونده و در بازارهای مالی معمولا به سراغ بازاری می‌روند که از آن انتظار بازدهی در کوتاه مدت داشته باشند.
اسلامی بیدگلی ادامه داد: بخشی از سرمایه که وارد انواع بازارهای دارایی می‌شوند اهداف کوتاه مدت سفته‌بازانه دارند. بنابراین رفتار آنها بر تمام بازارها اثرگذار است. دلیل اصلی نرخ تورم است که بسیار بالا است به همین دلیل با وجود تورم متوسط 40 درصدی، وقتی در طول مدت 6 ماه از یک بازار سودی کسب نشود، 20 درصد از سرمایه از دست رفته است. از این رو سرمایه‌گذار ترجیح می‌دهد محل سرمایه‌گذاری را تغییر دهد. در شرایطی که نرخ تورم بالا است، جریان نقدینگی سرگردان و سهم این گروه از پول‌های مهاجر در تمام بازارها افزایش پیدا کرده است.
وی با اشاره به مقصد پول های خارج شده از بازار سرمایه تصریح کرد: برخی از کارشناسان بر این باورند پولی که از بازار سرمایه خارج شده به سمت رمز ارزها رفته اما داده قابل اطمینانی در این زمینه وجود ندارد. رشد صندوق‌های با درآمد ثابت و سپرده‌ها نشان می‌دهد بخشی از پول ها به آن سمت هدایت شدند اما داده های بخش های دیگر از اقتصاد بسیار مخدوش است و نمی‌توان در این باره بررسی دقیق‌تر انجام داد.
اسلامی بیدگلی درباره وعده رییس جدید سازمان بورس مبنی بر کاهش قرمزپوشی شاخص گفت: مدیران جدید سازمان نگران ایجاد شوک در بازار هستند و به همین دلیل سعی دارند اخبار خوش وارد بازار کنند اما باید بصورت همزمان دید سیاست‌گذاری کلان اقتصاد به نفع بازار سرمایه است یا نه. زمزمه خبرهای خوش به ویژه در حوزه حذف قیمت‌گذاری دستوری شنیده شده اما اگر از این اخبار اطمینان وجود نداشته باشد فراخواندن مردم مجددا بازار را با چالش مواجه کند.
با ریزش بورس، دلار مقصد جدید نقدینگی شده است
دلار از مرز ۲۵ هزار تومان گذشته است. با توجه به رشد جدی نرخ ارز در ماه‌های گذشته، تداوم این تقاضا، می‌تواند شوک قیمتی جدید به ارز وارد کند و این امر دیگر بازارهای اقتصادی ایران را نیز با دشواری‌های جدید مواجه خواهد کرد.
به گزارش صدانیوز،از حمایت تمام قد دولت از بازار سرمایه تا وعده گشایش یک هفته‌ای در اقتصاد، از تداوم عرضه‌های اولیه تا انتقال نقدینگی بورس به واحدهای تولیدی. تمام این وعده‌ها و دستاوردها در مرز از دست رفتن قرار دارند.
حرکت پول‌های بی‌پناه از حافظ به فردوسی
از حمایت تمام قد دولت از بازار سرمایه تا وعده گشایش یک هفته‌ای در اقتصاد، از تداوم عرضه‌های اولیه تا انتقال نقدینگی بورس به واحدهای تولیدی. تمام این وعده‌ها و دستاوردها در مرز از دست رفتن قرار دارند. بازاری که در طول یک سال گذشته رشد بی‌سابقه ۲۰۰ درصدی را تجربه کرده، در هفته‌های اخیر تنها مسیر سقوط را پیش گرفته و هرچه وعده و شعار داده می‌شود، تنها اثر عکس دارد. همانطور که پیش از این تعداد زیادی از اقتصاددانان و کارشناسان بازار تذکر داده بودند که رشد بی‌توقف بورس در ماه‌های گذشته، جایی متوقف خواهد شد و واقعی نشدن نگاه‌ها به این بازار می‌تواند کار دست اقتصاد ایران بدهد اما اصرار دولت بر منطقی بودن حرکت بورس باعث شد، میزان قابل توجهی از نقدینگی سرگردان جامعه سر از بورس در بیاورد و این نقدینگی با تداوم روند سقوطی بازار، آماده خروج از بازار می‌شود و این اتفاق غول نقدینگی را بار دیگر بیدار خواهد کرد.
اقتصاد ایران در سال‌های گذشته با مشکلات و دغدغه‌های جدی مواجه بوده اما مشکلی که هیچ راه‌حلی برای آن پیدا نشده، رشد بی‌امان نقدینگی بوده است. اقتصادی که در دهه‌های گذشته همواره با تورم دو رقمی و حتی در بعضی سال‌ها تورم بالای ۴۰ درصد مواجه بوده، باید به سمت سیاست‌های انقباضی حرکت کند و این اقدام جز با کنترل نقدینگی و کاهش سرعت خلق پول مدیریت نخواهد شد، موضوعی که نه تنها اجرایی نشده که حتی با سرعت بیشتر خلق نقدینگی ادامه پیدا کرده و از مرز ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان گذشته است.
در چنین شرایطی انتقال نقدینگی به تولید، بهترین راه چاره دولت‌ها به حساب می‌آید. در اقتصاد ایران که روند جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید با سرعت بسیار پایینی ادامه دارد، جذب نقدینگی در تولید بسیار مهم خواهد بود. در واقع اقتصاد ایران با تناقضی عجیب مواجه است، از سویی رشد مداوم نقدینگی، کنترل نرخ تورم را بسیار دشوار کرده است و از سوی دیگر این نقدینگی به تولید منتقل نمی‌شود، اتفاقی که در صورت رخ دادن، می‌تواند رشد منفی اقتصاد و آمار بالای بیکاری را کنترل کند. در طرح‌های سال‌های گذشته نه تنها بورس مقصد پول‌های سرگردان شد برنامه‌ای برای استفاده هدفمند از نقدینگی وجود نداشته که سیاست‌های دفاعی دولت نیز نتیجه بخش نشده‌اند.
در حدود دو سال و نیم گذشته و پس از آغاز دور جدید تحریم‌های امریکا، روند افزایش قیمت در بسیاری از بازارها کلید خورد. همزمان با این اتفاق، نرخ تورم نیز بار دیگر بالا رفت و جامعه با شرایطی خاص مواجه شد. پس‌انداز ریالی مردم به شکل مداوم با افت ارزش مواجه می‌شد و از این رو جامعه به سمت سرمایه‌گذاری در بازارهایی رفت که ارزش پس‌انداز خود را حفظ کند. از سال ۹۷ و به شکل دوره‌ای نقدینگی جامعه به سمت بازارهایی مانند ارز، طلا، مسکن و خودرو حرکت کرد و ورود نقدینگی به هر یک از آنها، نظم بازار را بر هم ریخت. برخوردهای قضایی با متهمانی مانند سلطان سکه نیز نتوانست عاملی برای بازگشت نظم به این بازارها شود.در ماه‌های پایانی سال گذشته، این بازارها رقیبی جدی و مهم پیدا کردند. بازار بورس تهران که برای دورانی طولانی، با سودی محدود برای سرمایه‌گذارانش عمل می‌کرد، ناگهان مسیر رشد جدی خود را شروع کرد. در اسفند سال گذشته و همزمان با ورود کرونا به ایران، به نظر می‌رسید بورس نیز مانند دیگر بخش‌های اقتصاد ایران و به تبعیت از شرایط جهانی اقتصاد، با افت مواجه خواهد شد اما در کمال شگفتی، نه تنها بورس ایران، حرکتی مشابه با بورس‌های جهانی نداشت که با سرعتی بسیار بالا رشد خود را ادامه داد، تا جایی که بررسی نشان می‌دهد از اسفند سال گذشته تا مرداد، شاخص بورس بیش از ۲۰۰ درصد رشد کرده است.رشد منفی اقتصاد ایران در سال‌های گذشته که در دوره کرونا نیز تداوم پیدا کرده، اولین ابهام در مسیر رشد بورس بود. بسیاری از کارشناسان می‌گفتند در شرایطی که بسیاری از شرکت‌ها با افت فعالیت مواجه هستند، این رشد شاخص حبابی است و ارتباطی با واقعیت‌های اقتصاد دارد. دولت اما از افزایش حجم بازار و عرضه مداوم سهام شرکت‌های دولتی سخن می‌گفت و اعلام می‌کرد این رشد شاخص ادامه خواهد داشت. این روند تا مرداد ماه امسال نیز ادامه پیدا کرد و عدد کل شاخص بورس با رکورد شکنی تاریخی حتی از کانال دو میلیون نیز عبور کرد.
تداوم روند رو به رشد بازار بورس، باعث شد حتی نقدینگی محافظه‌کار جامعه نیز وارد بورس شود تا جایی که در چند ماه، چند میلیون سهامدار جدید نیز وارد این بازار شدند و با میانگین سرمایه ۱۵ میلیون تومان، شانس سود آوری خود را در بورس امتحان کردند. در این شرایط نیز کارشناسان تذکر دادند که بورس تهران، مقدمات لازم برای انتقال این نقدینگی به تولید را ندارد و بورس به بازاری جدید برای سفته بازی تبدیل می‌شود. بر خلاف روند جهانی بورس که بسیاری از سهامداران برای سودی میان مدت و بلندمدت پول خود را وارد بازار سرمایه می‌کنند، سرمایهگذاران جدید بازار ایران به این توقع رسیدند که بازار بورس در مدتی کوتاه، سودی سرشار نصیب آنها می‌کند و از این رو با اولین نشانه‌ها از توقف یا کاهش شاخص صاحبان این پول‌ها آماده می‌شوند که سرمایه‌شان را از بازار خارج کنند. این اتفاق در هفته‌های اخیر رخ داده و با وجوه وعده‌های دولت، عملکرد عجیب در عرضه دارای بورس مقصد پول‌های سرگردان شد دوم و سپس وعده و اجرایی نشدن گشایش اقتصادی، اوضاع بورس را طوری به هم ریخته که مشخص نیست راه برون رفت از آن چه خواهد بود. ریزش بورس از کانال دو میلیون به مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد، بسیاری از سهامداران را با ضرر مواجه کرده و همین امر تازه کاران را بر آن داشته تا پول خود را از بازار خارج کنند و تداوم این شرایط نقدینگی سرگردان را بار دیگر به بازارهای مجاور منتقل خواهد کرد.
صندوق توسعه ناجی می‌شود؟
در روزهای گذشته نخستین نشانه‌ها از حرکت دوباره نقدینگی از بازار بورس خود را نشان داده و نخستین بازار هدف، ارز بوده است. تجمع طولانی مردم در برابر صرافی‌ها و تلاش برای تبدیل پول‌هایشان به دلار بار دیگر نظم این بازار را بر هم ریخته و دلار از مرز ۲۵ هزار تومان گذشته است. با توجه به رشد جدی نرخ ارز در ماه‌های گذشته، تداوم این تقاضا، می‌تواند شوک قیمتی جدید به ارز وارد کند و این امر دیگر بازارهای اقتصادی ایران را نیز با دشواری‌های جدید مواجه خواهد کرد.هرچند هنوز تمام امیدها در بورس ناامید نشده اما مقاومت شاخص در برابر سبز شدن در روزهای آینده، می‌تواند سهامداران باقی مانده را نیز مجاب کند که پولشان را به جای دیگر منتقل کنند. در شرایطی که دولت در اجرایی کردن هیچ یک از وعده‌های خود موفق نبوده، در روزهای اخیر طرحی جدید را ارایه کرده تا از منابع صندوق توسعه برای بهبود شرایط بورس استفاده کند. در شرایطی که انتقادها بالا گرفته که بار دیگر در شرایط دشوار، دولت به دنبال آن است که از صندوق توسعه استفاده کند، محمدباقر نوبخت، معاون رییس‌جمهور توضیحاتی درباره طرح دولت ارایه کرده است. او در پاسخ به اینکه استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای حمایت از بورس، یعنی اینکه تاوان ناکارآمدی برخی تصمیمات باید از ثروت ملی هزینه شود، به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: این اطلاعات که به شما داده‌اند غلط است. بنا شد یک صندوق ثبات‌سازی که در همه کشورهای دیگر نیز وجود دارد و می‌توان بورس را با آن متعادل و از نوساناتش جلوگیری کرد، ایجاد شود. بخش‌های مختلف از جمله خود دولت که در آنجا سرمایه‌گذاری کرده به اضافه صندوق توسعه ملی که در تمام طرح‌های مختلف در حال سرمایه‌گذاری است، درصدی از درآمدش را در بورس سرمایه‌گذاری می‌کند. با این روش بورس از نوساناتی که برایش پیش می‌آید می‌تواند در امان بماند و مردم ما که در واقع صاحبان اصلی پول صندوق توسعه ملی هستند در بورس نیز از یک امنیت و ثباتی برخوردار باشند.
به نظر می‌رسد صندوق توسعه آخرین شانس دولت برای حفظ سرمایهگذاران در بازار بورس است، شانسی که اگر از آن استفاده درستی نشود نه تنها در شرایط دشوار اقتصادی، بخش دیگری از منابع صندوق توسعه بدون دستاورد هزینه شده که نقدینگی به حرکت درآمده می‌تواند خود بحرانی جدید در اقتصاد ایران ایجاد کند. در روزهای بورس مقصد پول‌های سرگردان شد گذشته گروهی از سهامداران با انتقال پول‌هایشان از بازار سرمایه در خیابان حافظ به میدان فردوسی و صرافی‌ها، تلاش کرده‌اند شانس خود را در بازار ارز امتحان کنند و اگر این روند اصلاح نشود در روزهای آینده این حرکت سرعت بیشتری خواهد گرفت.
دیدگاه شما