ضمناً من تنها در برابر نوشته های خودم مسئوليت دارم و نه در قبال کامنتهای گذاشته شده.
خدایا کمکم کن وقتی می خواهم درباره ی راه رفتن کسی قضاوت کنم، کمی با کفش های او راه بروم.
پیـــرامـــون مــــــا
بزرگترین مصیبت برای انسان این است که نه سوادکافی برای حرف زدن داشته باشدنه شعورلازم برای خاموش ماندن
مزاياي پذیرش شرکتها در فرابورس ایران
مزاياي پذیرش شرکتها در فرابورس ایران
بر اساس مقررات ، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس ، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده اند. در مجموع فرابورس ایران، بازاری منعطف و در عين حال تحت نظارت دقيق سازمان بورس و اوراق بهادار به شمار می رود که پذیرش در این بازار به معناي معرفي و شناخت شرکت در سطح ملي بوده و مزاياي متعددي براي شرکت پذيرفته شده به ارمغان می آورد، از جمله:
• تامين مالي آسان و ارزان
کارکرد اصلي بازارهای اوراق بهادار ، تجهيز، جمع آوري و هدايت پس اندازهاي کوچک مردم براي اجراي طرح هاي بزرگ اقتصادي است تا شركتها با شرایطی آسانتر بتواند از مزایای تامين منابع ارزان قيمت از طریق بازار سرمايه، استفاده كنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی مزایای پذیرش در بازار سرمایه سپرده سرمایه گذاری خاص و. برای شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس پیش بینی شده است.
• افزایش نقد شوندگی سهام
تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکتهایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکتهایی که نمی توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس ایران، شرکتها با شرایط ساده تر می توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت های بازار منسجم و شفاف بهره مند شوند.همچنین سهامداران عمده و خرد برای خرید و فروش سهام به چاپ آگهی و استفاده از روشهای بازاریابی سنتی نیاز ندارند و به سهولت می تواند سهام خود را با مراجعه به کارگزاران با هزینه ای کمتر در این بازار بفروشند.
• بهره مندي از معافيت مالياتي شرکتهاي پذيرفته شده در فرابورس
بر اساس لايحه توسعه ابزارها و نهادهاي مالي جديد ، شرکتهاي پذيرش شده در فرابورس ايران مشمول مزاياي مالياتي قابل توجهي خواهند شد و علاوه بر اينکه بین 5 تا 10 از ماليات بر در آمد اين شرکتها مشمول تخفيف می شود؛ ماليات نقل وانتقال سهام اين شرکتها همانند بورس نیم درصد خواهد بود.
• نقل و انتقال سهام بصورت آسان- سريع و کم هزينه
هم اکنون براي نقل و انتقال سهم شرکتهاي خارج از بورس فرآيند اداري پيچيده اي و وقت گيري وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پيچيده است اما با شروع فعاليت فرابورس و پذيرش شرکتها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می گیرد .
• شفافيت و اعتبار قيمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس
با توجه به نظارت و شفافيت مکانيسم عرضه و تقاضا قيمت سهام شرکتها در فرابورس مبين شرايط روشني براي وضعيت مالي شرکت است و در همه معاملاتي که شرکت و يا سهامداران آن انجام مي دهند، مي تواند مبناي عمل قرار گيرد.همچنین مي تواند مبنای وثیقه گذاری واعتباردهی شرکت ها باشد.
• اطلاع رساني هماهنگ و عادلانه به سرمايه گذاران بالفعل و بالقوه
پس از پذيرش سهام شرکتها در فرابورس، مکانيسم قانوني و مراجع رسمي براي اعلام اطلاعات شرکت ايجاد ميشود و در آن ارائه اطلاعات، شفافيت بيشتر عملکرد مديران شركتها خواهد شد. همچنين با ارائه گزارش های مالی دوره ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می کنند.
• بهره گيري از امکان وثيقه گذاري سهام و اخذ ساده تر تسهيلات بانکي
با توجه به اينکه هم اکنون بانکها فقط سهام شرکتهاي بورسي را به عنوان وثيقه براي ارائه تسهيلات قبول مي کنند ،پس از پذيرش سهام شرکتها در فرابورس، امکان وثيقه گذاري سهام و اخذ تسهيلات بر روي سهام شرکت های پذیرفته شده در این بازار هم امكان پذير می شود. چون با پذيرش مزایای پذیرش در بازار سرمایه مزایای پذیرش در بازار سرمایه سهام شرکت درفرابورس ، يک مرجع رسمي بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می کند. زیرا در صورت وثيقه شدن سهام، امکان انجام معامله بر روي آن وجود ندارد و ارزش گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.
• معرفي شرکت و محصولات به طيف وسيعي از اقشار جامعه و افزايش اعتبار شرکت
با توجه به اينکه فرابورس و بازار سرمايه مخاطبان گسترده ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمايه موجب آشنايي قشر وسيعي از مصرف کنندگان با خريداران کالا و خدمات شرکت مي شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزايش خواهد داد.
• صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرد ه
در حال حاضر پذیره نویسی اوراق مشارکت و گواهی سپرده در شبکه بانکی هزینه های زیادی را برای ناشردر بر دارد،چراکه بخش قابل توجهی از منابع حاصله می بایست نزد بانک برای بازخرید اوراق سپرده گذاری شود وخریداران نیز از بازار دست دوم این اوراق بی بهره هستند.
فرابورس تمهیدات لازم برای پذیره نویسی وانتشار اوراق مشارکت وابزار های مالی خاص برای تامین مالی پروژه های موردنظر در فرابورس اندیشیده است . از این رو انتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه گذاری خاص درفرابورس وانجام معامله دست دوم این اوراق در فرابورس هزینه تامین مالی ناشر را به شدت کاهش می دهد وسرمایه گذاران را از یک بازار نقد پذیر و قابل اتکا برخوردار می کند.
• پيش بيني فرايند ساده خروج از فرابورس
در صورتي که به هر دليل سهامداران عمده شرکتي تصميم بگيرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند. در دستورالعمل پذيرش ساز و کاري به اين منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآيند مشخصي امکان خروج ازاین بازار وحتي تبديل شرکت به شرکت سهامي خاص به سادگي امکان پذير خواهد بود .
این وبلاگ دربرگیرنده مطالب مختلفه و گاهاً بر اساس مطالب علمی بارگذاری میشه. دوستانی که به این محل سرک میکشن ازشون ممنون میشم اگه نظرشونو بنویسن
ضمناً من تنها در برابر نوشته های خودم مسئوليت دارم و نه در قبال کامنتهای گذاشته شده.
خدایا کمکم کن وقتی می خواهم درباره ی راه رفتن کسی قضاوت کنم، کمی با کفش های او راه بروم.
فرق بازار بورس و فرابورس | بررسی کامل تفاوت سرمایه گذاری در این دو بازار سهام
بازارهای مالی ساختارهایی پیچیده از نظر اقتصادی و سازمانی دارند و ورود به آنها نیازمند اطلاعاتی جامع است. به طور کلی به بازارهایی که در آنها معاملات ارز و اوراق بهادار صورت میگیرد، مانند بازار سهام، بازار اوراق قرضه و بازار فارکس، بازار مالی گفته میشود. یکی از سوالات متداول که از ما پرسیده میشود، تفاوت بازار بورس و فرابورس و اینکه بازار بورس بهتر است یا فرابورس میباشد. بازار بورس و فرابورس دو مورد از بازارهای مالی در ایران هستند که در آنها سهام شرکت های سهامی به متقاضیان خرید آنها عرضه میشود. در این مطلب با بررسی تفاوت های بورس و فرابورس به زبان ساده، فعالیت در این دو نوع بازار مالی را شرح خواهیم داد.
آشنایی با ساختار بازار بورس
بازار بورس ایران بازاری است که در آن داراییها بین اشخاص حقیقی و حقوقی معامله میشود. این بازار به ۳ دسته بورس کالا، ارز و اوراق بهادار تقسیم میشود. در بورس کالا، کالاهای معینی خرید و فروش میشوند. در این بورس مواد اولیه بین مشتری و فروشنده معامله میشود و هر کالایی هم بورس خودش را دارد.
در بورس ارز، پولهای خارجی خرید و فروش میشوند؛ البته توجه داشته باشید که این بورس در ایران فعال نیست. در بورس اوراق بهادار نیز، داراییهایی از جمله سهام شرکتها و اوراق مشارکت معامله میشوند. بازار بورس سرمایهگذاران و خریداران را در کنار هم قرار میدهد تا هردو با تکیه بر داراییها و تواناییهای خود موجب ایجاد سود دوطرفه شوند. در مقاله بازار مزایای پذیرش در بازار سرمایه بورس چیست سایت دکتر درخشی میتوانید اطلاعات جامعتری درباره بورس ایران بهدست آورید.
آشنایی با ساختار فرابورس
بازار فرابورس در آبان سال ۱۳۸۷ در ایران فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد. این بازار که دارای جایگاهی قانونی مشابه بورس است، شرایط پذیرش و معامله آسانتری نسبت به بورس دارد تا بتواند در تامین مالی اقتصاد کشور تاثیر مثبتی داشته باشد. مهمترین وظیفه این بازار سازماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه مانند شرکتهای کوچک است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و خواستار ورود سریعتر به بازار هستند. در بازار فرابورس علاوه بر تنوع بالای اوراق بهادار، الزامات و شرایط آسانتری برای ورود به آن وجود دارد. در مقاله بازار فرابورس چیست نکات بیشتری درباره این بازار بیان کردهایم که پیشنهاد میکنیم مطالعه کنید.
انواع بازارهای فرابورس
فرابورس در ایران دارای ۵ بازار با نامهای بازار اول، دوم، سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم مبادله میشود و شرکتهایی که این شرایط را ندارند میتوانند در بازار پایه معامله شوند. در بازار اول فرابورس، شرکت های سهامی عام که طبق شرایط پذیرش، موفق به رعایت دستورالعملها میشوند، مجاز به ارائه معاملات سهام خود خواهند بود.
در بازار دوم فرابورس نیز مانند بازار اول، معاملات سهام شرکت های سهامی عام صورت میگیرد، اما شرایط پذیرش در این بازار از بازار اول آسانتر است. بازار پایه فرابورس نیز برای ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکت های سهامی عام که شرایط حضور در بورس و بقیه بازارهای فرابورس را ندارند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکتهای سهامی میتوانند حضور داشته باشند.
تفاوت اصلی بورس و بازار فرابورس به زبان ساده
در هردو بازار بورس و فرابورس ایران، معاملات از طریق کارگزاریهایی انجام میشود که مجوز قانونی فعالیت خود را از سازمان بورس اوراق بهادار دریافت کردهاند. این کارگزارها نقش واسط بین خریدار و فروشنده را ایفا میکنند. حال، به بررسی تفاوت اصلی بورس و فرابورس به زبان ساده میپردازیم:
فرق بازار بورس و فرابورس
بازار بورس به ۲ بازار اول و دوم تقسیم میشود. عملکرد و رفتار این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر یک شرکت در بازار اول عملکرد مناسبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل میشود، و برعکس. همچنین اگر شرکتی در بازار دوم رضایتبخش عمل نکند، امکان اخراج او از بازار وجود دارد. اما فرابورس ایران دارای ۵ بازار است که شرایط متعادلتری نسبت به بازار بورس دارند.
تفاوت پذیرش سهام در بورس و فرابورس
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوارتر از فرابورس است. بازار فرابورس برای این ایجاد شد که شرکتهای کوچکتر که شرایط پذیرش در بازار بورس را ندارند نیز، بتوانند سهام خود را در بازار عرضه کنند. در این بخش به دو تفاوت بورس و فرابورس در خصوص شرایط پذیرش سهام اشاره میکنیم:
- حداقل سرمایه ثبت شده شرکت: در تابلوی اصلی بازار اول ۱۰۰ میلیارد تومان و در تابلوی فرعی بازار اول ۵۰ میلیارد تومان است. این میزان در بازار دوم ۲۰ میلیارد تومان است. اما در فرابورس، برای بازار اول ۱ میلیارد تومان و برای بازار دوم ۱۰۰ میلیون تومان نیز مزایای پذیرش در بازار سرمایه کافی است.
- حداقل سهام شناور: فرق بین بازار بورس و فرابورس در سهام شناور به این صورت است که در تابلوی اصلی بازار اول ۲۰ درصد و در تابلوی فرعی بازار اول ۱۵ درصد است. این میزان در بازار دوم ۱۰ درصد است. اما در بازار فرابورس، برای بازار اول ۱۰ درصد و برای بازار دوم ۵ درصد کفایت میکند.
تفاوت ساعات معامله بورس و فرابورس
از دیگر تفاوت های بورس و فرابورس، تفاوت ساعات معامله در این دو بازار است. بازار بورس هر هفته از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ (به غیر از ایام تعطیلات رسمی) در حال فعالیت است. اما ساعات کار فرابورس انعطاف بیشتری دارد و فقط در زمان اداری تعریف نمیشود.
مزیت فرابورس نسبت به بورس در امکان خروج
اگر شرکتی تصمیم به خروج از فرابورس را بگیرد، راه حلی برای این موضوع وجود دارد که با گذراندن فرآیند خاصی، امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به یک شرکت سهامی خاص وجود دارد. ضمن اینکه شرکتهای فرابورس ایران، میتوانند خیلی راحتتر به بازارهای مالی دیگر انتقال پیدا کنند.
مزایای پذیرش در فرابورس نسبت به بورس چیست؟
فرابورس به علت شرایط پذیرش آسانتری که نسبت به بورس دارد، بستر مناسبی را برای حضور شرکتها در بازار اوراق بهادار ایجاد کرده است. این تفاوت بین بورس و فرابورس باعث شده تا مشارکت بیشتری در بازارهای مالی ایران اتفاق بیافتد. همچنین شرکتهای فعال در فرابورس این امکان را دارند که از طریق فروش سهام خود از مزایای تامین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه استفاده کنند. علاوه بر این، شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس، امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارند.
با علم به تفاوت های بازار بورس و فرابورس سرمایه گذاری صحیحی داشته باشید!
آشنایی با تفاوت های بازار بورس و فرابورس ایران باعث میشود تا در صورتی که قصد ثبت شرکت خود در این بازارها را دارید، مسیر خود را پیشبینی کنید و از سرمایهگذاری خود نهایت بهره را ببرید. در این مطلب، با مقایسه فرابورس و بورس برخی از ویژگیهای این دو بازار مالی ایران را برشمردیم و سعی کردیم تا حدودی راه انتخاب بین این دو بازار را برای شما آسانتر کنیم.
البته، آنچه در این مقاله شرح آن رفت، تنها مقدماتی بر شناخت و مقایسه بورس و فرابورس به زبان ساده است و بسیاری از موارد دیگر، مانند پیچیدگی تشکیلات و ساختار سازمانی و اقتصادی آنها و نیز استراتژیهایی که با استفاده از آنها میتوانید دست به معاملاتی کم ریسک، پرتنوع و سودساز در این دو بازار بزنید حرفی به میان نیامد. برای اطلاع از این موارد و مابقی نکات تکمیلی، پیشنهاد ما به شما سرمایه گذاری در دوره آموزش جامع بورس مجموعه بورس اینوست است. این دوره دقیقا همان جایی است که میتواند زیر چتر مدیریت سرمایه، شما را به سودآوری دائم و ثبات در بازار فرابورس و بورس برساند.
امیدواریم از این مقاله و بررسی فرق بازار بورس و فرابورس بهره برده باشید و اکنون بر مبنای این تفاوتها، بدانید که برای شما بورس بهتر است یا فرابورس. اگر هر سوالی درباره این موضوع برای شما پیش آمده، در قسمت نظرات پایین صفحه مطرح کنید تا کارشناسان سایت دکتر درخشی در سریعترین فرصت پاسخگوی شما عزیزان باشند.
تفاوت بورس و فرابورس
فرابورس، مشابه بورس اوراق بهادار تهران، بازاری برای معامله اوراق بهادار است که البته نسبت به بورس تهران دارای شرایط سادهتری برای پذیرش شرکتهاست و انواع متنوعی از اوراق بهادار با روشهای مختلف در این بازار قابل معامله هستند.
همچنین از نظر مقررات معاملاتی نیز تفاوتهای اندکی بین این بازار با بورس تهران وجود دارد. بهعنوانمثال حد نوسان مجاز روزانه فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است(مثبت و منفی پنج درصد) و همچنین حجم مبنا در این بازار برابر یک است. (البته از خرداد 1394 حد نوسان در بازار بورس نیز همانند بازار فرابورس به مثبت و منفی پنج درصد افزایش یافت) شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس تهران را نداشته باشند، میتوانند با سهولت بیشتری به فرابورس وارد شوند.
وظایف فرابورس
مهمترین وظیفه این بازار سرمایه، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر به بازار مزایای پذیرش در بازار سرمایه را دارند، لذا رویههای پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش به گونهای است که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن Over The Counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا OTC نیز گفته میشود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار بهعنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
فرابورس به چند دسته تقسیم میگردد؟
فرابورس دارای پنج بازار(بازار اول، بازار دوم، بازار سوم «عرضه»، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه) است.
پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت میپذیرد. بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیرهنویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقلوانتقال سهام شرکتهایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش دریکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس
بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شدهاند. این موارد از جمله موارد زیر میباشند:
– تامین مالی آسان و ارزان
– افزایش نقد شوندگی سهام
– بهرهمندی از معافیت مالیاتی شرکتهای پذیرفته شده در این بازار
– نقل و انتقال سهام بهصورت آسان- سریع و کمهزینه
– شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس
– اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایهگذاران بالفعل و بالقوه
– بهرهگیری از امکان وثیقهگذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی
– معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت
– صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیرهنویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده
– پیشبینی فرآیند ساده خروج از این بازار
برخی تفاوتهای بازار بورس با فرابورس
۱- بازار فرابورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستدکنندگان یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.
۲- قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس انعطاف پذیر می باشند یعنی قوانین معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد.
۳- ساعات کار فرابورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.
۴- در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک وجود ندارد.
۵- بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمتها و کاهش ریسک را به دنبال دارد در صورتی که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.
۶- سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.
بازار بورس چیست؟
در یک تقسیمبندی ساده اقتصادی، میتوان مردم را به دو دسته تقسیم کرد. دسته اول کسانی هستند که پول و سرمایه و پسانداز (به هر اندازهای) دارند،ولی قادر نیستند فعالیت اقتصادی انجام دهند. دسته دوم افرادی هستند که توانایی انجام کارهای اقتصادی دارند،ولی به سرمایه برای انجام آن نیازمندند.
از طرفی، سرمایه و پسانداز همه مردم با هم برابر نیست و سلیقه و هدف آنها برای سرمایهگذاری با هم متفاوت است؛ برخی اهداف کوتاه مدتی دارند و برخی بلند مدت. با توجه به تعاریف بالا بازاری که همه این تفاوتها را در نظر میگیرد. امکان حضور همه در آن میسر است، بازار سرمایه و بورس است.
تاریخچه پیدایش بازار بورس
برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست. در یک تعریف ساده، می توان گفت که: بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد داد و ستد قرار می گیرد.
اندیشه ی ایجاد بازار بورس زمانی شکل گرفت که عده ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت های تجاری خود ضرر کردند. بنابراین به فکر راه حلی افتادند تا به وسیله ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند. یا آن را به حداقل برسانند. تعدادی از بازرگانان عده ای را در فعالیت های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کرده باشند.
این تجربه موفقیت آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می کرد تا فعالیت های تجاری خود را به این شکل ادامه دهد. به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام می دادند بسیار مطلوب تر بود. به تدریج این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت های سهامی تبدیل گردید.
برای انجام این کار عده ای از تجار سرمایه ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت انجام پذیرفت.
بعدها با گسترش یافتن مبادلات در اروپا به سرمایه های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه گذاران و سرمایه پذیران رابطه برقرار کرد. چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند.
اولین بازار بورس دنیا
اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد. در حال حاضر اکثر کشورهای جهان دارای بازار بورس هستند. در ایران نیز در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس مصوب شد. از ۱۵ بهمن ماه سال ۱۳۴۶ شروع به کار کرد.
بورس کلمهای فرانسوی است و معنای آن در زبان فرانسه کیف پول میباشد. تاریخچه پیدایش واژه بورس هم به قرن پانزدهم میلادی بازمیگردد.
در آن زمان، بازرگانان و کسبه شهری به نام بورُوژ (Bruges) در شمال غربی بلژیک، در میدانی به نام تِربورس (TerBeurze) در مقابل خانه بزرگزادهای به نام «واندِر بورس» جمع میشدند. و به خرید و فروش کالاهای خود بر اساس حراج میپرداختند.
از آن تاریخ به بعد مکانهایی که مردم در آنجا به حراج کالا مبادرت میکردند. بهتدریج شکل توسعهیافتهتر و مسقف به خود گرفت و به تدریج کامل تر شد بورس میگفتند.
فلسفه شکلگیری بازار بورس در جهان، جمع شدن سرمایه و تأمین مالی شرکتها و پروژههای آنها در قالب یک سیستم بازار منسجم، قانونمند، پیوسته و شفاف است. مبنای اساسی تشکیل این بازارها همان مفهوم اولیه و ساده شراکت، تقسیم سود و زیان احتمالی میان شرکا است.
تاریخچه بورس ایران
مطالعات اولیه درباره تأسیس بورس در ایران، به سال ۱۳۱۵هجریشمسی برمیگردد. در این سال، فردی بلژیکی به نام «ران لوترفِلد» پس از انجام مطالعات گسترده درباره تأسیس بورس در ایران، اساسنامه داخلی بورس را تهیه و به مسئولان وقت ارائه کرد. اما با توجه به شرایط آن زمان و وقوع جنگ جهانی دوم،موضوع بررسی و تأسیس بورس در ایران بیش از ۲۵سال به تأخیر افتاد.
در سال ۱۳۴۱، کمیسیونی در وزارت بازرگانی و با حضور نمایندگان وزارت دارایی، وزارت بازرگانی و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران تشکیل شد. موافقتنامه اولیه تأسیس بورس سهام در این کمیسیون، تنظیم گردید.
اواخر همان سال یعنی سال ۴۱، هیئتی از بورس بروکسل به سرپرستی دبیر کل این بازار برای مشارکت در راهاندازی بورس ایران، به کشورمان دعوت شدند. بالاخره پس از چهار سال، در سال ۱۳۴۵ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار در مجلس تصویب و برای اجرا از سوی وزارت اقتصاد به بانک مرکزی ابلاغ شد.
حدود یک سال بعد از ابلاغ قانون تشکیل بورس اوراق بهادار، در پانزدهم بهمنماه سال ۱۳۴۶ و با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی که بزرگترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی در آن تاریخ به شمار میرفت، بهطور رسمـی فعالیت خود را آغاز کـرد.
در حال حاضر چهار شرکت بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند.
انواع بازار بورس
1-بورس اوراق بهادار
بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معاملهگران طبق قانون مورد دادوستد قرار میگیرد. بورس اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره میشود. خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا خصوصی تحت ضوابط معین انجام می شود. مشخصه مهم آن حمایت قانونی از صاحبان پس اندازها یا سرمایه های راکد است. بورس اوراق بهادار به معنای یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است, که در آن سهام شرکت ها و اوراق مشارکت, تحت ظوابط و مقررات خاص, مورد معامله قرار می گیرد.
2-فرابورس
شرکتها جهت ورود به بازار سرمایه مسیرهای متعددی پیش رو دارند. برخی شرکتها نیازمند مسیری بودند تا بتوانند با سرعت بیشتر و آسانتر وارد فضای بازار سرمایه شوند. بنابراین محیطی به نام فرابورس ایجاد شد که ازنظر ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس بوده ولی شرایط پذیرش شرکتها در این حوزه آسانتر از بورس باشد. در فرابورس، سهام شرکتهایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند بهصورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله میشوند. در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفاً برای جلوگیری از کلاهبرداریها معامله شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام میدهند.
3- بورس کالا
بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می گیرد و به طور منظم و دایٔم فعال است بورس کالا نام دارد. در بورس کالا معمول مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می گیرد نامگذاری می کنند. مثل بورس نفت و بورس گندم در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و … خرید و فروش میشود.
4-بورس انرژی
بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ با هدف ایجاد بازاری شفاف کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفت.
بورس اوراق بهادار چه می کند؟
کار اصلی بورس اوراق بهادار این است که، زمینه ای فراهم می آورد تا دو گروه از مردم، به طور قانونی، در یک فعالیت اقتصادی شریک و علاوه بر تأمین نیازهای یکدیگر، از منفعت و سود این فعالیت بهره مند شوند.
این دو گروه سرمایه گذاران و سرمایه پذیران می باشند. اصولا در یک تقسیم بندی ساده، افراد جامعه را می توان به دو گروه تقسیم کرد:
یک گروه کسانی که پول، سرمایه و یا پس انداز دارند اما نمی توانند با آن کار کنند.
گروه دوم کسانی که توانایی انجام فعالیت های اقتصادی دارند اما سرمایه و پول کافی ندارند.
حال برای شما که این سوال پیش آمده است که بورس چیست باید بگوییم این دو گروه علاوه بر این که یکدیگر را نمی شناسند و تعداد آنها نیز کم نیست دارای ویژگی های مختلفی هستند.
به عنوان مثال، همه ی سرمایه گذاران به یک اندازه پس انداز ندارند. برخی دارای مبالغ اندک و برخی صاحب مبالغ کلان می باشند، سلیقه ی این افراد هم برای سرمایه گذاری متفاوت است. مثلا عده ای تمایل به سود کم در کوتاه مدت دارند. عدهای به دنبال سود بیشتر ولی در درازمدت اند و ده ها ویژگی دیگر.
سرمایه پذیران نیز از ویژگی های مختلف برخوردارند. برای مثال، هر گروه در زمینه ی خاصی فعالیت می کنند. با توجه به نوع فعالیت شان سودهای متفاوتی پرداخت می کنند. در اداره ی مراکز تولیدی خود سلیقه ی متفاوت دارند. حال با این همه ویژگی های متفاوت چگونه می توان بین این دو گروه رابطه برقرار کرد تا همه ی آنها ضمن قبول شرایط یکدیگر حاضر به شراکت شوند؟
یکی از کارهای اساسی این بازار همین است که با ایجاد یک فضای مناسب و قانونمند زمینه ای فراهم آورد تا از طریق آن برآوردن تمامی خواسته های قانونی طرفین با حفظ حقوق آنها میسر شود.
مزایای سرمایه گذاری در بورس
شاید این پرسش برایتان پیش بیاید که مزایای سرمایه گذاری در بورس چیست ؟ در پاسخ به این پرسش میتوان مزیتهای بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها را به صورت زیر نام برد:
آموزش بورس قسمت 27 – شرایط پذیرش شرکت های جدید در بورس و فرابورس چیست
مشاور پذیرش: شخصی است که به عنوان رابط اصلی متقاضی و بورس، تمام یا بخشی از وظایف متقاضی در فرآیند پذیرش را به نمایندگی از طرف وی انجام می دهد.
متقاضی پذیرش: شخص حقوقی است که تقاضای پذیرش اوراق بهادار را به بورس / فرابورس ارائه می نماید.
متقاضی عرضه : شخص حقوقی یا حقیقی است که تقاضای عرضه اوراق بهادار را به بورس / فرابورس ارائه می نماید.
امیدنامه: مجموعه اطلاعاتی است که بورس / فرابورس باید در زمان درج نام اوراق بهادار در فهرست نرخ ها، جهت اطلاع عموم در سایت رسمی خود منتشر نماید.
بیانیه عرضه: مجموعه اطلاعاتی است که متقاضی عرضه باید در اختیار بورس / فرابورس قرار دهد تا در زمان عرضه اوراق بهادار در بازار سوم، جهت اطلاع عموم از طریق سایت رسمی منتشر گردد.
بورس اوراق بهادار تهران: دارای دو بازار اول و دوم می باشد. بازار اول از دو تابلوی اصلی و فرعی تشکیل شده است. پذیرش سهام عادی در بورس، صرفا در یکی از تابلوهای بازار اول یا در بازار دوم صورت می گیرد. متقاضی در صورت دارا بودن شرایط عمومی پذیرش سهام عادی، با توجه به شرایط خاص پذیرش سهام در هر یک از این بازارها، بایستی تقاضای پذیرش خود در تابلو اصلی یا فرعی بازار اول یا در بازار دوم را به بورس ارائه نماید.
فرابورس ایران: دارای پنج بازار به شرح زیر است: بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه. پذیرش سهام شرکت های سهامی عام صرفا در بازارهای اول و دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می پذیرد. متقاضی پذیرش در صورت دارا بودن شرایط پذیرش، باید تقاضای پذیرش خود را در یکی از این بازارها به فرابورس ارائه نماید.
شرایط پذیرش در بازار اول و دوم بورس و فرابورس
شرایط پذیرش در بازار اول و دوم بورس و فرابورس
شرایط پذیرش در بازار سوم فرابورس
1. محدودیت قانونی برای نقل و انتقال آنها وجود نداشته باشد.
2. در بورس یا بازار خارج از بورس دارای مجوز، پذیرفته نشده باشند.
اوراق بهادار زیر می توانند در این بازار معامله شوند:
1. سهام شرکت های سهامی، ۲. حق تقدم خرید سهام شرکت های سهامی عام، ۳. سهام بی نام شرکت های سهامی عام، ۴. سهام ناشی از افزایش سرمایه شرکت های سهامی عام، ۵. گواهی های سپرده سرمایه گذاری، ۶. اوراق مشارکت، ۷. اوراق مشارکت رهنی، ۸. انواع صکوک، ۹. گواهی های سرمایه گذاری آن دسته از صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله و صندوق های زمین و ساختمان که در سایر بازارهای فرابورس پذیرفته نشده اند، ۱۰. پذیره نویسی شرکت های سهامی عام در شرف تأسیس می تواند در بازار سوم فرابورس انجام شود.
شرایط پذیرش در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس
کلیه ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام می توانند در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس معامله شوند.
شرایط پذیرش در بازار پایه فرابورس
سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس اوراق بهادار یا فرابورس پذیرفته نشده باشد. سایر ابزارهای مالی که توسط شورا قابل نقل و انتقال شناخته شده اند، در صورتی که در بورس اوراق بهادار یا فرابورس پذیرفته نشده باشند، قابل نقل و انتقال در بازار پایه می باشند.
شرایط انتقال سهام پذیرفته شده بین بازارها و تابلوها در بورس از تابلوی فرعی به تابلوی اصلی بازار اول بورس
بورس باید حداکثر تا پایان مرداد ماه هر سال، شرکت های پذیرفته شده در تابلوی فرعی بازار اول را در صورت احراز شرایط تابلوی اصلی بازار اول و همچنین شرایط زیر، پس از تأیید هیئت پذیرش، به تابلوی اصلی بازار اول منتقل نماید:
شرایط انتقال سهام از تابلوی فرعی به تابلوی اصلی بازار اول بورس
از بازار دوم به تابلوی فرعی بازار اول بورس
بورس باید حداکثر تا پایان مرداد ماه هر سال، شرکت های پذیرفته شده در بازار دوم را در صورت احراز شرایط تابلوی فرعی بازار اول و همچنین شرایط زیر، پس از تأیید هیئت پذیرش، به تابلوی فرعی بازار اول منتقل نماید.
شرایط انتقال سهام از از بازار دوم به تابلوی فرعی بازار اول بورس
اوراق مشارکت زیر در صورت دارا بودن شرایط، قابل پذیرش در بورس می باشند:
* اوراق مشارکت منتشره توسط دولت، شرکت های دولتی ، بانک مرکزی و شهرداری ها
* اوراق مشارکت منتشره توسط شرکت های ثبت شده نزد سازمان.
* اوراق مشارکت پذیرفته شده در بورس باید با نام باشد.
* ارزش اسمی اوراق مشارکت متقاضی پذیرش نباید در هر نوبت انتشار کمتر از ۱۰۰ میلیارد ریال باشد.
* فاصله زمانی پذیرش تا سررسید اوراق مشارکت حداقل دو سال باشد.
اوراق مشارکت زیر در صورت دارا بودن شرایط، قابل پذیرش در فرابورس می باشند:
* مبلغ اوراق صادره حداقل ۱۰۰ میلیارد ریال باشد.
* دارای سررسید بیش از یک سال باشد.
* حداقل یک بازار گردان داشته باشد.
فرآیند پذیرش اوراق بهادار در بورس
مشاور پذیرش: کلیه درخواست های پذیرش اوراق بهادار، به همراه مدارک و مستندات، بایستی توسط مشاور پذیرش به بورس ارائه شده و پس از احراز تکمیل مدارک در بورس ثبت گردند.
ارائه مشاوره به متقاضی در خصوص پذیرش؛
سنجش میزان آمادگی ناشر برای پذیرش؛
ارائه مدارک و اطلاعات درخواستی به بورس از طرف ناشر در فرآیند پذیرش؛
نظارت بر رعایت مقررات پذیرش توسط ناشر در فرآیند پذیرش؛
عرضه اولیه اوراق بهادار پذیرفته شده یا ارائه مشاوره به ناشر برای تعیین کارگزار عرضه کننده اوراق.
رویه اجرایی بررسی درخواست های پذیرش در بورس
بورس حداکثر ظرف 45 روز پس از تاریخ تکمیل مدارک، گزارش کارشناسی خود حاوی اظهارنظر در خصوص احراز یا عدم احراز شرایط پذیرش توسط ناشر را به انضمام مستندات مربوطه به هیئت پذیرش ارسال می نماید. هیئت پذیرش حداکثر ظرف ۴۵ روز پس از دریافت گزارش و مستندات مربوطه از بورس، نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر تأیید یا رد پذیرش اوراق بهادار، از طریق بورس به متقاضی اعلام می کند.
در صورت رد درخواست، متقاضی می تواند مراتب اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ تصمیم هیئت پذیرش، به دبیرخانه هیئت مدیره سازمان اعلام کند. در صورت تأیید هیئت مدیره سازمان، درخواست متقاضی باید در اولین جلسه هیئت پذیرش مجددا طرح گردد. در صورتی که در خواست متقاضی برای بار اول یا پس از اجرای رأى تجدیدنظر هیئت مدیره سازمان در هیئت پذیرش رد گردد، طرح مجدد درخواست متقاضی در هیئت پذیرش حداقل پس از شش ماه و انجام کلیه مراحل، امکان پذیر خواهد بود.
رویه اجرایی بررسی درخواست های پذیرش در فرابورس فرابورس گزارش کارشناسی خود حاوی اظهارنظر در خصوص احراز یا عدم احراز شرایط پذیرش را حداکثر ظرف مدت ۴۵ روز پس از تاریخ تکمیل مدارک به انضمام مستندات مربوطه به هیئت پذیرش ارسال می نماید. پس از ارسال گزارش و مستندات مربوطه، هیئت پذیرش نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر تأیید یا رد پذیرش حداکثر ظرف مدت ۴۵ روز از طریق فرابورس به متقاضی اعلام می کند.
در صورت رد درخواست پذیرش اوراق بهادار، متقاضی می تواند مراتب اعتراض خود را کتبا حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ تصمیم هیئت پذیرش به دبیرخانه هیئت مدیره سازمان اعلام کند. در صورتی که درخواست متقاضی پذیرش اوراق بهادار برای بار اول یا پس از اجرای رأى تجدیدنظر هیئت مدیره سازمان در هیئت پذیرش رد گردد، طرح مجدد درخواست متقاضی در هیئت پذیرش حداقل پس از سه ماه و با انجام کلیه مراحل، امکان پذیر خواهد بود.
دیدگاه شما