تعریف اختیار خرید و اختیار فروش

در کشور ما بازار قراردادهای اختیار معامله سهام که هدف اصلی آن طراحی قراردادهای آتی و اختیار معامله سبد سهام، دستیابی به کارکردهای قراردادهای آتی و اختیار معامله شاخص است، از ٢٨ آذر ماه ١٣٩۵ بر روی سهام شرکت های ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان و ایران خودرو آغاز به کار کرد که در اولین روز معاملاتی این اوراق، نماد اختیار فولاد یعنی ضفولا ٠٠٣١ بیش از ١۵،٠٠٠ قرارداد در ٢٧٠ دفعه به ارزش ٢۵ میلیارد ریال معامله شد.

حسابداری نوین

**دانش هر فرد نه دارایی اوست نه سرمایه او بلکه بدهی او به جامعه است **

قراردادهای اختیار معامله و کنترل ریسک سرمایه گذاری

قراردادهای اختیار معامله و کنترل ریسک سرمایه گذاری

قراردادهای اختیار معامله، محبوب ترین و مهم ترین اوراق مشتقه می باشند که نه تنها ریسکی به مراتب کمتر از قراردادهای آتی دارند، بلکه راهبردهای متعددی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری و کسب سود داشته و با قراردادهای آتی در این مقام قابل مقایسه نیستند.

همانطور که از نام این اوراق می توان استنباط نمود، قراردادهای اختیار معامله به خریدار خود "حق یا اختیار" خرید و یا فروش یک دارایی را به قیمتی مشخص طی یک دوره زمانی واگذار می کنند. این قرادادها به دو دسته طبقه بنــــدی می شونــــد کــه عبارت از قـــراردادهــــای حق خرید " Call Option " و قــرارداد حـــق فــروش " Put Option " می باشند.

از آنجا که بطور معمول هر قرارداد دو طرف دارد، در مقابل خریدار این اوراق، فروشنده ای وجود دارد که در ازای دریافت مبلغی " Premium " متعهد می شود که در طی دوره قرارداد، چنانچه خریدار اختیار معامله بخواهد، دارایی مورد قرارداد را با قیمت از پیش تعیین شده مندرج در قرارداد به او واگذار نماید و یا از او خریداری نماید. بنابراین قراردادهای اختیار معامله برای خریداران آنها ایجاد حق انتخاب می نمایند و برای فروشندگان این قراردادها تعهدآور می باشند.

تعدد و فراوانی راهبردها و استراتژی های اوراق اختیار معامله قابلیت انعطاف زیادی به آنها داده است، بطوریکه کلیه سرمایه گذاران با هر درجه ای از ریسک پذیری می توانند از آنها در شرایط رونق و رکود بازار بهره بگیرند و ریسک های سرمایه گذاری خود را حذف و یا کاهش دهند و در رکودی ترین و پرنوسان ترین شرایط برای خود ایجاد سود نموده و ریسک سرمایه گذاری هایشان را کاملا کنترل نمایند، در حالیکه قراردادهای آتی دارای ریسک زیادی بوده و بالقوه می توانند زیانهای عمده ای را به سرمایه گذاران تحمیل کنند. اما نکته مهمی که نمی باید از نظر دور داشت، آشنایی و احاطه به مکانیزم استفاده از این اوراق و چگونگی بکارگیری استراتژی های اوراق اختیار است که در غیر اینصورت می تواند به تعریف اختیار خرید و اختیار فروش زیانهای عمده ای منجر شود.

امروزه در بازارهای مالی جهان، اوراق اختیار معامله سهام، کاربرد فراوانی داشته و کمتر سرمایه گذار حرفه ای است که از این گونه قراردادها استفاده نکند. گرچه قراردادهای "اختیار معامله سهام" بیش از هر اوراق اختیار معامله دیگری کاربرد جهانی دارند، اما استفاده از قراردادهای اختیار در معاملات اوراق قرضه، ارزهای معتبر جهانی، شاخص های سهام و انواع کالاهای استراتژیک و اساسی نیز بسیار معمول است.

شباهت های قراردادهای آتی و اختیار معامله

هر دوی این اوراق در زمره اوراق مشتقه می باشند که ارزش آنها بستگی به دارایی های تحت پوششان دارد. اینگونه قراردادها بین دو طرف که یکی خریدار و دیگری فروشنده است منعقد می شوند و عمری محدود داشته و دارای سررسید می باشند و از اهرم مالی استفاده می کنند و جمع جبری سود و زیان طرفین قرارداد همیشه برابر صفر است. به بیان دیگر میزان سود یک طرف قرارداد دقیقا برابر زیان طرف دیگر است که این خاصیت را در اصطلاح غرب " Zero Sum Games " می نامند.

تفاوت های قراردادهای آتی و اختیار معامله

گرچه اوراق اختیار معامله و آتی دارای مشابهت های اصولی می باشند، اما تفاوتهای عمده و حائز اهمیتی نیز در میان این دو دسته اوراق مشتقه وجود دارد که اطلاع از آنها برای سرمایه گذاران ضروری است. شاید از هردوی این قراردادها در حصول به اهداف مشابه سرمایه گذاری استفاده شود، اما روشهای بکارگیری این ابزار در تحقق اهداف سرمایه گذاری کاملا متفاوت است. در یک دسته بندی کلی می توان سه تفاوت را بین اوراق آتی و اختیار معامله مطرح نمود.

اول آنکه اوراق اختیار معامله به دارنده آن حق خرید یا فروش دارایی را می دهند، به معنی دیگر خریدار می تواند از این حق به دلخواه خود استفاده کند و یا آن را فراموش نماید و حق خود را اعمال نکند. در حالیکه اوراق آتی برای طرفین قرارداد تعهد ایجاد می نمایند و هیچیک از طرفین قادر نیستند از اجرای تعهدات خود سرباز بزنند. به بیان دیگر اوراق اختیار معامله برای خریدار آنان ایجاد حق می نمایند، در حالیکه خریداران اوراق آتی دارای تعهد می باشند. دارنده اوراق اختیار معامله می تواند در صورتیکه شرایط به نفع او نباشد، از انجام معامله خودداری نموده و هزینه او محدود به همان مبلغ کوچک اولیه ای است که برای ایجاد حق و یا اختیار به فروشنده پرداخت نموده است. اما از آنجا که اوراق آتی برای خریدار و فروشنده ایجاد تعهد می کنند، لذا معامله گران همیشه در معرض ریسک جدی قرار داشته و چنانچه ارزش دارایی مورد معامله در جهت خلاف انتظار معامله گر حرکت کند، زیان فراوانی می بینند. این خاصیت بسیار پراهمیت موجب شده است که اوراق اختیار معامله مجبوبیت بیشتری از اوراق آتی داشته و کاربرد آنان در انواع سرمایه گذاری های اوراق بهادار بسیار گسترده تر از اوراق آتی است.

دومین تفاوت بین اوراق اختیار معامله و اوراق آتی، قیمت دارایی مورد قرارداد است. اوراق آتی دارای قیمت هدف نیستند و مشارکت کنندگان در بازار مذکور با قیمت های اعلام شده وارد بازار می شوند و سود و زیان معامله به محض فاصله گرفتن قیمت قرارداد آتی از قیمت اولیه ورود به بازار نمایان می شود و تا هنگام سررسید، این قیمت در حال نوسان خواهد بود و ارزش قرارداد نوسان می کند، و همیشه دارای ارزش است و رابطه خطی با دارایی مورد قرارداد دارد. در حالیکه قراردادهای اختیار معامله دارای قیمت هدف می باشند و چنانچه قیمت دارایی در طول دوره قرارداد به قیمت مذکور نرسد، دارای ارزش نخواهند بود و قرارداد در پایان کار با ارزش صفر باطل خواهد شد.

سومین تفاوت آن است که در قراردادهای آتی هزینه یا کارمزدی برای ورود به بازار وجود ندارد، اما برای ورود به بازار اختیار معامله، هزینه و کارمزدی باید به فروشنده اوراق اختیار پرداخت شود (Premium) . اندازه این کارمزد بستگی به ارزش دارایی و مدت زمانی است که تا سررسید وجود دارد. ارزش ذاتی اوراق اختیار معامله مابه التفاوت قیمت دارایی از قیمت هدف می باشد که در اختیار خرید مازاد قیمت دارایی از قیمت هدف است و در اختیار فروش مازاد قیمت هدف از قیمت دارایی است.

قیمت هدف – قیمت دارایی = ارزش ذاتی اختیار خرید

قیمت دارایی – قیمت هدف = ارزی ذاتی اختیار فروش

تفاوتهای میان اوراق آتی و اختیار معامله مبین آن است که ریسک و بازده این اوراق با یکدیگر بسیار متفاوت است. قراردادهای آتی پرریسک ترین اوراق بهادار جهان می باشند، در حالیکه اوراق اختیار معامله ریسکی کمتر داشته و خریداران این اوراق، همیشه با ریسکی محدود و بازده ای نامحدود مواجه هستند. اما فروشندگان اوراق اختیار دارای ریسکی مشابه با قراردادهای آتی هستند و معمولا مورد استفاده سرمایه گذاران حرفه ای می باشند که با اتخاذ استراتژی های چندگانه از بکارگیری آنها سود می برند.

برگرفته از سایت آواگلد

با عرض سلام به خدمت بازدید کنندگان محترم
امیدوارم که مطالب این ویلاگ مورد عنایت شما قرار گیرد
با تشکر
سجاد سالاری
کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه تعریف اختیار خرید و اختیار فروش تعریف اختیار خرید و اختیار فروش مازندران
به نام خداي حسابگر و حسابرس ،حسابدار زمين و آسمان و هر آنچه در اوست. هم او که افتتاحيه و اختتاميه‌ي همه‌ي کتاب‌ها و حساب‌ها است.

ترازش هميشه موزون است و موجودي‌هايش همواره در فزون. مطالبات مشکوک الوصولي ندارد، زيرا کسي از قدرت لايزال او نمي‌تواند بگريزد. استهلاک انباشته محاسبه نمي‌کند چون در سيطره‌ي حسابداري او چيزي بي‌ارزش نمي‌شود. به کسي ماليات تعریف اختیار خرید و اختیار فروش نمي‌دهد و از کسي به ناحق چيزي نمي‌گيرد. نه شرکت سهامي است و نه تضامني. هيچ شراکتي با احدي ندارد. خود مالک است و بي‌رقيب. تلفيق و ادغام و ترکيب در حوزه‌ي شخصيتش پيش‌بيني شده است. حسابداري تورمي ندارد، زيرا ارزش‌ها در نظرش تغيير ناپذيرند. حسابداريش آن‌قدر خالص است که دوره‌ي مالي در آن تعريف ناشدني و واحد پولي در آن بي‌معنا است. عملکرد او به دوره‌ي محدودي منحصر نيست و ازل تا ابد را در بر مي‌گيرد. تداومش يک فريضه نيست، بلکه يک اصل و حقيقتي محض است. مديريتش حسابداري و حسابداريش مديريت که بر مدار عدالت استوار است و به مثقال و ذره هم مي‌رسد و چيزي از قلم نمي‌افتد. فضل و بخشش او بر محور اهميت مي‌چرخد و سرمايه‌ي بندگان اميدواري به اوست و همان است که رهايي‌بخش آنان از حساب و کتاب روز جزا خواهد بود .

تعریف اختیار خرید و اختیار فروش

نتایج جستجو برای: اختیار معامله فروش آمریکایی

تعداد نتایج: 22577 فیلتر نتایج به سال:

اوصاف قرارداد اختیار معامله

تبیین قرارداد اختیار معامله

بررسی فقهی قرارداد اختیار معامله

هدف از طراحی ابزارهای مالی جدید در بازارهای مالی، بهبود مدیریت ریسک و همچنین افزایش کارایی بازار سرمایه است. قراردادهای اختیار معامله یکی از این ابزارهاست. آنچه که سبب لزوم بررسی و تطبیق قراردادهای اختیار معامله با موازین شرعی شده است، کارکرد این قراردادها در بازار بورس و گسترش آن است. نگارنده پس از تعریف و تبیین این قراردادها و تشخیص ماهیت آن، ضمن ارائه دیدگاه‌های مختلف اندیشمندان اسلامی، تلا.

تئوری قیمت گذاری اختیار معامله

گستردگی طیف ابزارهای در دسترس سرمایه گذاران با توجه به نیازهای آنها یکی از مشخصات بازارهای سرمایه پیشرفته است برخی از این ابزارها ضمن برآوردن سلیقه های گوناگون سرمایه گذاران را یاری می کنند تا خود را در برابر ناملایمات بازارهای مالی که آئینه تمام نمایی از نواسانات اقتصادی اند ایمن سازند که از جمله آنها اوراق حق اختیار خرید و فروش می باشند . بدیهی است ارائه قیمت منصفانه این اوراق از وظایف صاحبنظ.

روش های تخمین مرز اجرای زودهنگام در اختیار فروش آمریکایی

در این پایان نامه دو روش‏ برای محاسبه ی مرز اجرای زودهنگام اختیار فروش آمریکایی ارائه می دهیم. بدین منظور ابتدا در فصل اول خواننده را با اختیار فروش آمریکایی و اجرای زودهنگام آن آشنا می کنیم. در فصل دوم روش منسوب به استامیکار، سوچوویچ و چادمن را مورد بررسی قرار می دهیم. در این فصل یک دستگاه معادلات غیرخطی را بدست آورده و حل می کنیم. در فصل سوم به معرفی روش عددی الگوریتم تکرار موضعی می پردازیم ک.

همه چیز درباره یک ابزار مالی نوپا؛ قرارداد اختیار معامله

در کشور ما بازار قراردادهای اختیار معامله سهام که هدف اصلی آن طراحی قراردادهای آتی و اختیار معامله سبد سهام، دستیابی به کارکردهای قراردادهای آتی و اختیار معامله شاخص است، از ٢٨ آذر ماه ١٣٩۵ بر روی سهام شرکت های ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان و ایران خودرو آغاز به کار کرد که در اولین روز معاملاتی این اوراق، نماد اختیار فولاد یعنی ضفولا ٠٠٣١ بیش از ١۵،٠٠٠ قرارداد در ٢٧٠ دفعه به ارزش ٢۵ میلیارد ریال معامله شد.

بورس24 :بورس تهران از سال 93 مطالعه و تحقیق در زمینه راه اندازی ابزاری که کارکرد مشابهی با ابزار مشتق شاخص داشته باشد را آغاز کرد اما با توجه به نظر فقهای عضو کمیته فقهی مبنی بر اینکه شاخص تنها یک عدد است و دارایی محسوب نمی شود تعارض آن با شرع مقدس اعلام شد. بدین ترتیب بورس اوراق بهادار الگویی را پیشنهاد کرد که بر اساس آن معاملات آتی و اختیار معامله بر روی سبد سهام تعریف شود.

قرارداد آتی بر روی شاخص سهام برای اولین بار در سال 1982 توسط هیات بازرگانی شهر کانزاس معرفی شد که این قرارداد بر روی شاخص ولیولاین بسته می شد. در سال 1983 اولین اختیار معامله شاخص ایجاد شد که بعدها به نام S&P تغییر یافت.

در کشور ما بازار قراردادهای اختیار معامله سهام که هدف اصلی آن طراحی قراردادهای آتی و اختیار معامله سبد سهام، دستیابی به کارکردهای قراردادهای آتی و اختیار معامله شاخص است، از 28 آذر ماه 1395 بر روی سهام شرکت های ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه اصفهان تعریف اختیار خرید و اختیار فروش و ایران خودرو آغاز به کار کرد که در اولین روز معاملاتی این اوراق، نماد اختیار فولاد یعنی ضفولا 0031 بیش از 15،000 قرارداد در 270 دفعه به ارزش 25 میلیارد ریال معامله شد.

معاملات بازار مشتقه با بازار نقدی چه تفاوت هایی دارد؟

بازار نقد دارای یکسری محدودیت ها ست که بازار مشتقه آنها را از بین می برد. در این روش فروشنده نیز تامین مالی می کند. در بازار نقد، ممکن است به رغم ارزنده بودن یک سهم سرمایه گذاران به دلیل نیاز به پول، سهام آن را در بازار بفروشند که ممکن است این امر موجب سرکوب شدن قیمت سهم شود اما در بازار مشتقه انتظارات سرمایه گذاران و ارزش سهام نشان داده می شود. بنابراین بازار مشتقه کمک شایانی به توانمند شدن بازار سرمایه در کشف قیمت و نقدشوندگی می نماید.

قرارداد اختیار معامله چیست؟

این قرارداد اوراق بهاداری است که به وسیله آن فروشنده متعهد می شود در صورت درخواست خریدار تعداد مشخصی از دارایی موضوع قرارداد را به قیمت اعمال معامله کند. خریدار اوراق می تواند در زمان یا زمان های مشخصی در آینده بر اساس آنچه که در قرارداد معین شده، نسبت به اعمال آن اقدام نماید و فروشنده نیز در قبال این تعهد مبلغ معینی از خریدار اوراق دریافت می کند.

چه تضمینی برای انجام قرارداد از سوی فروشنده وجود دارد؟

برای جلوگیری از سرباز زدن فروشنده از انجام قرارداد، فروشنده علاوه بر قرارداد متعهد می شود مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد کارگزار بورس یا اتاق پایاپای قرار داده و متناسب با تغییرات قیما اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند.

هر یک از خریدار و فروشنده اوراق می توانند در مقابل مبلغ معینی اختیار تعهد خود را به شخص ثالثی واگذار کنند که او جایگزین آنها باشد. اوراق اختیار معامله می تواند به دو صورت اختیار فروش یا خرید باشد.

این توضیحات درباره قرارداد اختیار معامله ممکن است قراردادهای آتی را برای شما تداعی کند. حال ببینیم قرارداد اختیار معامله با قرارداد آتی چه تفاوت و تشابهی دارد؟

با توجه به اینکه هر دو آنها نوعی اهرم برای سفته بازان ایجاا می کنند ابزارهای مشابهی شمرده می شوند اما تفاوت مهمی که بین قرارداد آتی با اختیار معامله وجود دارد این است که در قراردادهای آتی زیان بالقوه سفته باز در مقایسه با سود احتمالی آن بیشتر است اما در اختیار معامله بدون توجه به اینکه میزان کاهش قیمت دارایی پایه چقدر است، ضرر خریدار به طور ثابت و برابر با مبلغ پرداختی برای خرید اختیار است. دوم اینکه در قرارداد آتی طرفین متعهد به اجرای قرارداد هستند اما در قرارداد اختیار معامله، یک طرف متعهد و طرف دیگر دارای اختیار جهت اجرای قرارداد است.

قراردادهای اختیار معامله چه مزایایی دارد؟

این قراردادها فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کنند که یک وضعیت را با نقدینگی کمتری مدیریت کنند. یعنی این ویژگی موجب می شود که سود یا زیان معاملات در یک دوره زمانی نسبت به آورده مشتری چند برابر شود.

مثلا اگر سرمایه گذاری با پرداخت 5 هزار ریال اختیار خرید 10 هزار سهم از شرکت ایران خودرو را با قیمت توافقی 3 هزار و 300 ریال با سررسید 6 ماهه خریداری کند و چنانچه با رشد گروه خودرویی قیمت سهام خودرو در سررسید به 4 هزار ریال برسد در این صورت خریدار اختیار که 5 هزار ریال پرداخت کرده، با اعمال اختیار خود مبلغ 7 میلیون ریال سود دریافت می کند. در مقابل فروشنده اختیار که 5 هزار ریال دریافت کرده متحمل 7 میلیون ریال زیان می شود. 7،000،000=10،000*(3،300-4،000)

از دیگر مزایای قراردادهای اختیار معامله می توان به کاهش ریسک، کسب درآمد، کسب سود از نوسان قیمت، استفاده از مزیت زمانی به منظور تصمیمات آتی و متنوع سازی سبد سرمایه گذاری اشاره کرد.

کارگزارن مجاز در انجام قراردادهای اختیار معامله

بر اساس صورت جلسه تعریف اختیار خرید و اختیار فروش 436 هیات مدیره سازمان بورس اوراق بهادار که 17 آذر 95 مصوب شد همه کارگزاران فعال در بورس مجاز به اجام معاملات قراردادهای اختیار معامله سهام در بورس اوراق بهادار تهران هستند.

شرایط فعلا به نفع حقیقی ها نیست

علی صفاری کارشناس بازار سرمایه درباره نحوه قیمت گذاری اوراق اختیار سهام به خبرنگار بورس24 گفت: اوراق اختیار سهام در زمره ابزارهای متنوع مالی در بازار جهانی قرار دارند معمولترین ابزارهای مشتقه عبارتند از سواپ ها(Swaps)، قراردادهای آتی(Futures Contract)، اختیار معامله(Options) و پیمان های آتی (Forwardcontract).

وی افزود: تصور رایج آن است که ابزارهای مشتقه خود دارایی می باشند در صورتی که این تصور نادرست است. زیرا یک ابزار مشتقه خود به تنهایی نمی تواند ارزشی داشته باشد و ارزش آن از دارایی پایه منتج می شود.

او تصریح کرد: اوراق های اختیاری که در دنیا وجود دارند را می توان به دو گروه اصلی تقسیم بندی کرد. نوع امریکایی و نوع اروپایی که اولی در هرلحظه از زمان و دومی صرفا قابل اعمال در سررسید است. اوراق معرفی شده توسط سازمان بورس نوعی اختیار خرید اروپایی می باشد که صرفا قابل اعمال در تاریخ سررسید می باشد. برای مثال نماد ضملی 8006 اختیارخ فملی اندازه قراداد 10000 سهم و قابلیت اعمال در تاریخ 96.8.17 را دارد.

صفاری با اشاره به اینکه در بازار ایران فعلا سهامداران حقیقی اجازه فروش اختیار معامله ها را ندارند تاکید کرد: در حال حاضر در کشور ما تنها به سهامداران عمده اجازه فروش اوراق اختیار را داده اند و حقیقی ها فقط مجاز به خرید این اوراق هستند. اما بر اساس برنامه های فرابورس ایران تا یک ماه آینده ساز و کار اجرای اختیار فروش برای حقیقی ها نیز فراهم خواهد شد.

این کارشناس اضافه کرد: در وضعیت فعلی زمانی که بازار منفی است سهامدار حقیقی نمی تواند کاری انجام دهد بجز اینکه قبل از منفی شدن بازار سهم خود را فروخته و کمتر متحمل زیان شوند اما در صورتی که حقیقی نیز بتواند مانند حقوقی اوراق اختیار را بفروشد می تواند در بازارمنفی نیز سود شناسایی کند و در اصلاح بازار دو طرفه شده و با رونق بازار مشتقه باعث رشد و پویایی بازارسهام و کمک به تدوین استراتژی های مناسب نماید.

اوراق اختیار فروش تبعی چیست؟

اوراق اختیار فروش تبعی یکی از انواع ابزار مشتقه است، همان‌طور که می‌دانید ابزار مشتقه هم زیرمجموعه اوراق بهادار محسوب می‌شود. لازم به یادآوری است ابزار مشتقه اوراقی است با هدف کاهش ریسک و به طبع کاهش ضرر در معاملات که امروزه طرفداران زیادی دارد و هم در بازارهای مالی و هم بازارهای محصول کاربرد دارد. در این مقاله تعریف اختیار خرید و اختیار فروش به اختصاص درباره این اوراق می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا به گوشه‌ای از علل محبوبیت این اوراق پی ببرید!

در ابتدا خوب است از کل به جز با این مجموعه آشنا شویم:

تعریف اوراق بهادار و اوراق مشتقه

اوراق بهادار، اوراق مالی هستند که قابل خرید و فروش هستند و انواعی دارند: اوراق صاحبان سهام، اوراق مشتقه و اوراق بدهی. اوراق مشتقه همان‌طور که گفته شد زیرمجموعه اوراق بهادار است با این مزیت که ریسک کمتری برای معامله می‌طلبد و قرارداد ایمن‌تری برای افرادی است که می‌خواهند از ضرر قابل‌توجه در امان باشند.

فهرست عناوین مقاله:

انواع اوراق مشتقه

اوراق مشتقه به ۴ نوع تقسیم می‌شود که هر یک در یکی از بازار بورس یا بازار فرابورس (OTC) فعالیت می‌کنند. این انواع به شرح زیر هستند:

۱. قراردادهای آتی:

همان‌طور که از نامش پیداست این قراردادها با وضعیت اقتصادی کنونی و تعیین شده بسته می‌شود اما در آینده اجرا خواهد شد. روی این نوع قرارداد مقررات خاص حاکم است و تحت نظارت سازمان بورس (بورس دارای مکان فیزیکی است) است. ریسک بالایی به نسبت اوراق مشتقه دارد زیرا در بازار احتمال نوسان قیمت وجود دارد اما در عین حال منافعی دارد که بخصوص در بازار محصول به نفع فروشنده است هرچند قیمت‌ها افزایش پیدا کرده باشد؛ از این نظر که فروشنده حداقل از پیش این اطمینان را دارد که درگیر مشکلات عرضه و تقاضا نخواهد شد و تمامی محصولاتش خریداری می‌شود در ضمن احتمال افزایش قیمت محصول از کاهش آن بیشتر است.

۲. قراردادهای انتقال:

مانند مورد قبلی است با این تفاوت مشهود که بازار این نوع قرارداد از نوع خارج بورس است و علاوه بر اینکه بصورت آنلاین بررسی می‌شود و پشتیبانی مطمئنی ندارد واسطه ای برای جوش خوردن قرارداد در دست نیست و لازم است با طرف مقابل به صورت فردی آشنایی کافی داشته باشید تا بتوانید برای بستن قرارداد اطمینان کنید که خود چالشی استرس‌زا است.

۳. قراردادهای اختیار فروش تبعی:

در ادامه به طور کلی‌تری به آن پرداخته خواهد شد.

۴. قراردادهای معاوضه (سوآپ):

ریشه این قرارداد شاید به دوران خیلی قبل‌تر از صنعتی شدن با عنوان مبادله کالا به کالا برگردد، اما اکنون هر دو طرف به جای استفاده از بازار محصول می‌توانند از بازار مالی هم بنا بر یک متغییر تصادفی قرارداد معاوضه انجام دهند. در قراردادهای دیگر دو طرف فروشنده و خریدار هستند ولی در این نوع از نرخ ثابت و نرخ شناور استفاده می‌شود. این قرارداد خیلی بین مردم محبوبیت ندارد و بیشتر مورد استفاده سهامداران خیلی بزرگتر مثل بانک‌ها است زیرا انقدر سرمایه دارند که ریسک بالای این قراردادها ورشکست نشوند.

قراردادهای اختیار فروش تبعی

به دلیل پیچیدگی این نوع قرارداد ترجیح دادیم با مثالی آن را برای شما شفاف‌تر سازیم. در ابتدا باید بدانید این قرارداد در بین مردم به‌طور عامیانه به عنوان بیمه سهام شناخته می‌شود چرا که در نوسانات اقتصادی زیادی که همیشه اشخاص را برای خرید سهام دچار تردید می‌کند کاری شبیه به بیمه انجام می‌دهد و رغبت خریداران بازار مالی را برای خرید سهام شرکت‌های در معرض ریسک افزایش می‌دهد.

در بورس ۲ نتیجه کلی وجود دارد:

۱. سود کنید یا نه سود کنید نه ضرر

همان‌طور که بالاتر گفته شد به دلیل ترس از نوسانات اقتصادی قرارداد اختیار فروش تبعی شبیه به بیمه عمل می‌کند، مثل بیمه‌ای که به هر عنوانی پرداخت می‌کنید شما نیز این اوراق را برای جبران خسارت روز مبادا خریداری می‌کنید، حال اگر ضرر نکنید این اوراق بلااستفاده خواهند شد و هزینه خریداری آن جبران ناپذیر است که البته در مقابل سودی که شما بردید به چشم نخواهد آمد.

در صورتی که ضرر کنید با استفاده از این اوراق با قیمتی که شرکت مقابل تعیین کرده بود می‌توانید به نقدینگی رسیده و ضرر را کم کنید. بعنوان مثال ۱۰۰ سهم با قیمت هر سهم ۴۰۰ تومان خریداری کرده‌اید اما ظاهرا قیمت سهام این شرکت به سمت افت و ورشکستگی پیش می‌رود پس برای اینکه اعتماد شما را نگه‌دارد اوراق فروش تبعی را در مدت زمان مشخص در دسترس خرید سهامداران قرار می‌دهد مثلا برای هر سهم ۴۵۰ تومان در مدت ۹ ماه.

در صورتی که شرکت به سمت سوددهی برود و مبلغ سهام از ۴۵۰ تومان فراتر رود شما حاضر نمی‌شوید سهم خود را کمتر بفروشید پس این اوراق شما بی استفاده می‌شوند. اما اگر شرکت ورشکسته شود می‌توانید با فروش این اوراق با مبلغ تعیین شده ۴۵۰ تومان همچنان سود داشته باشید، درست است که این سود آن سودی نیست که شما سرمایه‌گذاریتان را بر پایه‌اش برنامه‌ریزی کرده بودید اما حداقل ضرری هم ندارد.

قوانین خرید

1. حتما باید شخص مالک سهام برای خرید این اوراق اقدام کند و به هیچ شخص دیگری به‌عنوان واسطه و حتی اعضا خانواده این اوراق فروخته نمی‌شوند.
2. به هر تعداد اوراقی که می‌خواهید نمی‌توانید خریداری کنید! بلکه تعداد آن را فروشندگان اوراق تعیین می‌کنند. نمی‌توانید بیشتر از سهم خود اوراق خریداری کنید چون در این صورت مقادیر باقی‌مانده غیرمجاز و بلااستفاده هستند و تنها مبلغی که برای خرید آن‌ها هزینه کردید را ضرر می‌کنید.
3. اگر تعداد سهم شما از مقداری که فروشنده تعیین کرده است تجاوز کند شما بخاطر این‌که سهم بیشتری دارید مجاز به خرید بیشتر نخواهید شد.
4. اگر تعداد اوراق اختیار فروش تبعی قابل خرید به اندازه یا بیشتر از تهداد سهام شما بود و شما به اندازه سهام خود اوراق خریداری کردید، در صورتی که تا پایان مهلت اعمال اوراق اختیار شما مقداری از سهام خود را به فرد دیگری واگذار کنید تعداد اوراق بیشتر از حد سهام باقی مانده غیرمجاز و بلااستفاده خواهد شد.
5. در مورد قبل شما با واگذار کردن بخشی از سهم خود به فرد دیگر مجاز به فروش اوراق مربوط به سهم را به شخص ثالث نخواهید داشت.
6. در اوراق اختیار فروش تبعی مهلتی تعیین شده است که اگر از تاریخ آن بگذرد ارزش اوراق باطل می‌شود و هیچ مبلغی بابت آن نمی‌توانید طلب کنید. حتما به مهلت اوراق توجه کنید، شما تنها تا سررسید آن تاریخ قادر به اعمال اوراق هستید.
7. شما قادر به اعمال اوراق تا زمان تعیین شده هستید اما قادر به استفاده دیگری از آن‌ها نیستید: توجه کنید که این دو جمله مفهوم یکسانی ندارند. شما نه به سهام‌داران دیگر و نه به خود عرضه‌کننده نمی‌توانید اوراق را بفروشید.
8. وقتی اوراق خود را اعمال کردید، شرکت هدف تا مهلت زمانی خاصی باید مبلغ تعیین شده را به شما بپردازد در غیر اینصورت طق فرمول قانونی همان شرکت مشمول جریمه خواهد شد و مبلغ این جریمه نیز به حساب شما افزوده می‌شود.
9. تحویل مبلغ تعیین شده در اوراق از سمت شرکت مربوطه به دست سهامدار با شرایط مختلفی صورت می‌گیرد اما در اکثر قوانین باید حضوری و مبلغ به صورت نقدی به فرد مالک سهام تقدیم گردد.
10. در صورتی که مهلت پایان اوراق بگذرد و شما در حالت سود یا نه سود نه زیان باشید بطور اتوماتیک اوراق بی ارزش می‌شوند و نیازی نیست شخصا اقدام کنید.
11. اعلامیه آگاهی فروش اوراق اختیار فروش تبعی حداکثر تا یک روز قبل از در دسترس قرار گرفتن اطلاع‌رسانی می‌شود و دارای سررسید خاص است که در صورت گذشتن تاریخ آن قادر به تهیه این اوراق نخواهید شد.

پاسخ به چند سوال تعریف اختیار خرید و اختیار فروش رایج درباره اوراق اختیار فروش تبعی

۱.آیا از وقت خریداری شدن اوراق اختیار فروش تبعی تا قبل از پایان مهلت هر زمان که سهامدار اراده کند می‌تواند آن‌ها را اعمال کند؟

جواب: این یکی از باورهای اشتباه رایج درباره این اوراق است. در اصل شرکت عرضه قصد دارد شما را ترغیب کند که با بیمه خود تا مهلت تعیین شده به آن فرصت پیشرفت بدهید، تا سررسید مهلت استفاده نمی‌توانید این اوراق را اعمال کنید. برای مثال اگر مهلت اوراق ۶ ماه تعیین شده است سررسید آن در اواخر این مدت است و مهلت پایان هم به وضوح اعلام می‌شود.

۲. آیا می‌توان اوراق اختیار فروش تبعی را قبل از خرید خود سهم خریداری کرد؟

در جواب این سوال را پاسخ بدهید، آیا شما می‌توانید ماشینی را که هنوز خریداری نکرده‌اید بیمه کنید؟ همان روز که اقدام به خرید این اوراق می‌کنید به طور سیستمی تعداد سهام و اوراق شما چک خواهند شد در صورتی که سهامی نداشته باشید تنها ضرر مالی خرید را تجربه خواهید کرد اما یک استثنا در میان است: اگر خرید سهام تا پایان همان روز به‌طور کامل انجام گیرد خرید اوراق نیز موفقیت‌آمیز خواهد بود.

۳. در صورتی که اوراق بیشتر از مجاز را خریداری کنیم یا فردی بدون داشتن سهام اوراق بخرد، هزینه آن کجا می‌رود؟

جواب: با توجه به اینکه هر عرضه‌کننده مقدار ثابتی اوراق را در دسترس قرار می‌دهد با این کار افراد شاید افراد دیگری مشمول تمام حق خود برای خرید به اندازه سهم خود نشوند پس این مبلغ بعنوان خسارت به عرضه‌کننده تعلق می‌گیرد.

اطلاعیه فروش

موارد مهمی هست که عرضه‌کننده حتما باید در اطلاعیه درج کند از جمله:

1. کل حجم عرضه‌‌ فروش اوراق
2. حداقل حجمی که روزانه در دسترس قرار می‌گیرد: در صورتی که سهم موردنظر شما برای خرید بالاتر از این سقف باشد باید برای تکمیل خرید روز دیگری مراجعه کنید این قانون اندکی به مساوات سهم خرید افراد کمک می‌کند که کسی صرفا بخاطر جلو بودن در این صف قادر به خرید سهم بیشتر نباشد زیرا تعداد کل اوراق میزان ثابت و مشخصی است.
3. قیمت اوراق: مشخص می‌شود به ازای هر سهم چه مبلغی از طریق اوراق اختیار فروش تبعی می‌توانید طلب کنید.
4. محدودیت تعداد خرید اوراق: حتما باید قید شود زیرا تعداد اوراق بیشتر از تعداد سهم باطل هستند.
5. مهلت معاملاتی: بازه چند روزه مهلت خرید اوراق است.
6. تاریخ اعمال:هم قیمت و هم تاریخ به‌طور واضح در همان ابتدای خرید مشخص شده است.
7. سهم پایه: نام همان سهمی که این اوراق بر طبق آن در دسترس تهیه قرار گرفته است.

مزایا استفاده از این اوراق

1. ضرر ناچیزی در صورت ورشکسته شدن شرکت مربوطه به سهامدار وارد می‌گردد.
2. سهامدار می‌تواند به راحتی سهام خود را در صورت نارضایتی خارج نماید.
3. با توجه به نوسانات قیمت در بازار، این اوراق ابزار مشتقه با کارکرد بیمه‌ای خود ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد و خیلی از شرکت‌ها با این روش از ورشکستگی نجات پیدا کرده‌اند.
4. ریسک بیشتر طبیعتا زمینه‌ساز سود/ زیان بیشتر است. در این سرمایه‌گذاری با اینکه سود چشم‌گیر نیست سرمایه‌گذاران معاملات ایمن‌تری را تجربه خواهند کرد. همچنین نوسانات قیمت بازار باعث استرس سهامدار و خارج کردن سریع سرمایه از شرکت‌ها نمی‌شود.

معایب استفاده از اوراق اختیار فروش تبعی:

1. این اوراق مستقل نیستند و تنها در صورتی که شما دارای سهام باشید قابل استفاده هستند.
2. امکان فروش آن‌ها پس از خرید به خریدار سهامتان/ عرضه‌کننده وجود ندارد.
3. اگر شما به سود برسید مبلغی که بابت اوراق پرداخت کرده‌اید به شما پس داده نخواهد شد.
4. شاید تعداد اوراق عرضه شده در هر مهلت کمتر از تعداد سهم شما باشد.
5. در هر روز مهلت خرید اوراق تنها تعداد مشخصی از آن را به شما می‌فروشند و در صورت تقاضا بیشتر شما باید در روزهای آینده مراجعه کنید.
6. پس از گذشت تاریخ این اوراق عرضه‌کننده هیچ تعهدی نسبت به اعمال آن ندارد.
7. خریداری این اوراق شاید بیمه‌ای برای ضرر هرچه کمتر شما باشد اما تضمین‌کننده سودگیری شما هم نیست.

سخن آخر

بطور خلاصه اگر علاقه به سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستید اما آنقدر سرمایه ندارید که از پس زیان‌های چشم‌گیر جان سالم به در ببرید یا از استرس نوسانات اقتصادی بازار فراری هستید و می‌خواهید با خیال آسوده زمانی را بدون فشارصرف تفکر روی درست/ غلط بودن تصمیمتان درباره سرمایه‌گذاری روی سهام هدف بگذرانید ما ابزار اختیار فروش تبعی را به شما پیشنهاد می‌کنیم. توجه کنید که اکثر معایبی که برای این اوراق ذکر شد ناشی از بی‌توجهی به تاریخ و مهلت‌های تعیین شده است و در صورتی که به مفاد اطلاعیه دقت کافی را نشان دهید از مزایا این اوراق بهره‌مند خواهید شد.امیدوارم این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد.

رابطه تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش

رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش در حقیقت رابطهء بین قیمت اختیار خرید اروپایی و اختیار فروش اروپایی است در شرایطی كه هر دو دارای یك قیمت توافقی و یك تاریخ سررسید باشند‌. از این طریق با داشتن قیمت یكی، قیمت دیگری به دست می‌آید.
در یادداشت سوم ریاضی مالی (آربیتراژ، فرصت آربیتراژی و قیمت‌گذاری دارایی‌ها)‌مثال ساده‌ای از رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش آوردم‌. در این نوشته قصد دارم كمی مفصل‌تر در این باره بنویسم‌.
پیش از آغاز بحث در مورد رابطهء تعادلی مذكور، چند مفهوم مقدماتی از اختیار خرید و اختیار فروش ذكر می‌شود و سپس به مبحث اصلی (رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش) باز خواهم گشت‌.
● اختیار خرید:
اختیار خرید قراردادی است كه به موجب آن دارندهء اختیار خرید می‌تواند در تاریخ مشخصی از آینده (تاریخ سررسید یا انقضا) دارایی خاصی (كه دارایی پایه خوانده می‌شود) را با قیمت توافقی (كه امروز تعیین می‌شود) خریداری كند.
خریدار اختیار خرید برای دریافت چنین حقی (كه یك دارایی را در صورتی كه به نفعش باشد به قیمت خاص از پیش تعیین شده‌ای خریداری كند) مبلغی را پرداخت می‌كند كه به قیمت اختیار خرید معروف است و فروشندهء اختیار، آن را دریافت می‌كند‌. نكتهء قابل توجه این است كه دارندهء اختیار خرید، اجباری به اعمال حق خود ندارد اما اگر تصمیم گرفت اختیار خود را اعمال كند فروشنده مجبور است كه دارایی مورد نظر را به قیمت تعیین شده بفروشد‌.
به این ترتیب اگر قیمت دارایی در تاریخ سررسید بالاتر از قیمت توافقی باشد دارندهء اختیار خرید، اختیار خود را اعمال كرده، دارایی را با قیمتK خریداری می‌كند و می‌تواند آن را در بازار با قیمتS _(كه(S>K است بفروشد و معادل (S-K) سود كند (البته برای دریافت این سود قبلا مبلغ اختیار خرید (C) را پرداخت كرده است) و اگر(S یعنی تا وقتی كه قیمت دارایی زیر قیمت توافقی است اختیار اعمال نمی‌شود و دارندهء اختیار معادل مبلغ پرداختی زیان كرده است‌. اگر قیمت بازار دارایی بالاتر از قیمت توافقی باشد، اختیار خرید اعمال می‌شود اما تا قیمت(S=K+C) دارندهء اختیار همچنان زیان می‌كند و اگر(S>K+C) شد، دارندهء اختیار خرید وارد مرحلهء سود می‌شود‌. بنابراین ارزش اختیار خرید در تاریخ سررسید برابر است با ,S-K)۰Max ( ‌. یعنی اگر قیمت بازار بالاتر از قیمت توافقی بود اختیار ارزشمند است، در غیر این صورت، ارزش آن برابر صفر است و اعمال نمی‌شود. بدیهی است كه وضعیت سود و زیان فروشندهء اختیار برعكس خواهد بود.
● اختیار فروش:
اختیار فروش، قراردادی است كه به موجب آن دارندهء اختیار می‌تواند در تاریخ مشخصی از آینده (تاریخ سررسید) دارایی خاصی (دارایی پایه) را با قیمت توافقی (كه امروز تعیین می‌شود) بفروشد‌. خریدار اختیار فروش برای دریافت چنین حقی (كه یك دارایی را در صورتی كه به نفعش باشد به قیمت خاص از پیش تعیین شده‌ای به طرف مقابل بفروشد) مبلغی را پرداخت می‌كند كه به قیمت اختیار فروش معروف است و فروشندهء اختیار، آن را دریافت می‌كند‌. باز هم دارندهء اختیار این حق را دارد كه از اختیار خود استفاده كند یا نكند‌.
در این‌جا اگر در تاریخ سررسید قیمت بازار دارایی پایین‌تر از قیمت توافقی بود، دارندهء اختیار به جای این‌كه دارایی خود را در بازار با قیمت S بفروشد، دارایی را با قیمت K (كه بزرگ‌تر از S است) به فروشندهء اختیار می‌فروشد و در غیر این‌صورت اختیار خود را اعمال نمی‌كند‌. ارزش اختیار فروش هم در تاریخ سررسید , K-S)۰Max( است.
در هر دو اختیار معامله (خرید یا فروش) گفته می‌شود كه دارندهء (خریدار) اختیار در وضعیت Long قرار دارد و فروشندهء اختیار در وضعیت Short .
● اختیار معاملهء اروپایی و آمریكایی
اختیار معاملهء اروپایی فقط در تاریخ سررسید قابل اعمال است در حالی ‌كه اختیار معاملهء آمریكایی در هر زمانی از انعقاد قرارداد تا تاریخ سررسید قابل اعمال است‌.
● رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش
رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش در حقیقت رابطهء بین قیمت اختیار خرید اروپایی و اختیار فروش اروپایی است در شرایطی كه هر دو دارای یك قیمت توافقی و یك تاریخ سررسید باشند‌. از این طریق با داشتن قیمت یكی، قیمت دیگری به دست می‌آید‌. این رابطه به‌صورت زیر است (از راست بخوانید) :
قیمت اختیار خرید+ ارزش فعلی قیمت توافقی = قیمت سهم+ قیمت اختیار فروش
فرض كنید قیمت سهمی ۹۸ تومان است‌. قیمت اختیار اروپایی روی این سهم با تعریف اختیار خرید و اختیار فروش قیمت توافقی ۱۰۰ تومان و تاریخ انقضای ۹ ماه آینده، ۰۷/۹ تومان است‌. نرخ بهره ۵/۴ درصد است‌. قیمت اختیار فروش با همان قیمت توافقی و همان تاریخ انقضا به طریق زیر محاسبه می‌شود :
▪ ارزش اختیار فروش:
عامل _،عامل تنزیل _۹ ماهه ۷۵۵/۰ سال) با نرخ ۵/۴ درصد است‌. فرض شده است كه به ‌صورت پیوسته مركب می‌شود .
تبیین رابطهء تعادلی _اختیار خرید- اختیار فروش
برای تبیین این رابطه از همان فرصت آربیتراژی استفاده می‌كنم‌. فرض كنید دو پورتفولیو داریم‌. پورتفولیوی اول شامل اختیار خرید (با قیمت توافقی K و تاریخ سررسید (t و مقداری اوراق قرضه (كه ارزش آن در تاریخ سررسید و با نرخ تنزیل بدون ریسك، K است) داریم‌. به این ترتیب ارزش فعلی اوراق قرضه معادل _ است كه در آن i نرخ بهرهء بدون ریسك و t زمان تا سررسید است‌. پورتفولیوی دوم هم شامل یك سهم (همان سهمی كه دارایی پایهء اختیار معامله‌هاست) و یك اختیار فروش با همان تاریخ انقضا و قیمت توافقی (K) است.
فارغ از این‌كه قیمت سهم مورد نظر در تاریخ انقضا چقدر باشد ارزش این دو پورتفولیو یكسان خواهد بود‌. برای توضیح بیش‌تر فرض كنید كه قیمت سهم (S) كم‌تر از قیمت توافقی (K) باشد‌. در این صورت در پورتفولیوی اول اختیار خرید ارزشی معادل صفر خواهد داشت و اوراق قرضه هم ارزشی معادل K و در نتیجه ارزش كل پورتفولیو K خواهد بود‌. در پورتفولیوی دوم ارزش سهم S خواهد بود و ارزش اختیار فروش K-S و این پورتفولیو در مجموع معادل K ارزش خواهد داشت كه با پورتفولیوی اول برابر است‌. بسیار ساده می‌توانید به نتیجه برسید كه اگرS>K باشد هر دو پورتفولیو ارزشی معادلS خواهند داشت‌. چون تحت هر شرایطی ارزش آیندهء این دو پورتفولیو یكسان خواهد بود طبق قانون تك قیمتی ارزش حال این دو پورتفولیو نیز باید یكسان باشد‌.
یعنی :
این همان رابطهء تعادلی اختیار خرید- اختیار فروش است‌. در این رابطه قیمت سهم در زمان صفر است‌. این رابطه تا دورهء سررسید برقرار است‌. برای مثال اگر در زمان t باشیم و به اندازه T-t به سررسید مانده باشد داریم :
اگر این رابطهء تعادلی برقرار نباشد می‌توان با خرید پورتفولیوی ارزان و فروش پورتفولیوی گران‌تر سود به دست بیاوریم، چون این دو پورتفولیو در سررسید، ارزش یكسان دارند‌. این رابطه را به شیوه‌های مختلف نشان می‌دهند به عنوان مثال:
در آن T-tزمان مانده تا سررسید است‌. علامت منفی پشت هر كدام از ابزارهای مالی (در معادلهء بالا پشت سهام) به معنای فروش آن ابزار است‌. ( موقعیت (Short
زیبایی این رابطهء تعادلی اختیار خرید-اختیار فروش در این است كه این رابطهء تعادلی، مستقل از مدل است‌. یعنی به چگونگی رفتار قیمت تعریف اختیار خرید و اختیار فروش سهام مربوط نیست‌.
این درحالی است كه ارزش خود اختیار خرید و فروش به این رفتار (و به‌ خصوص نوسانات قیمت سهام) وابسته است‌. چنین استقلالی از مدل در موارد كمی در مدیریت مالی دیده می‌شود كه از آن ‌جمله می‌توان به رابطهء بین قیمت قرارداد آتی و قیمت دارایی پایه و همچنین رابطهء بین اوراق قرضه و قراردادهای تاخت اشاره كرد‌.